„Salafisme geen bedreiging voor democratie”
AMSTERDAM (ANP) – Het Instituut voor Migratie en Etnische Studies van de Universiteit van Amsterdam publiceerde vrijdag een rapport over salafisme in Nederland. Dat is een zeer orthodoxe stroming binnen de islam, waarvan de aanhangers zoveel mogelijk letterlijk volgens de Koran proberen te leven. Vijf vragen aan onderzoeker Jean Tillie.
Is het salafisme een bedreiging voor de Nederlandse democratie?
„Ons antwoord is eigenlijk nee. De mensen die gevoelig zijn voor het salafisme zijn vooral oudere Marokkaanse mannen in een achterstandspositie. Die zijn zelf niet politiek actief. Er is geen radicalisering binnen salafistische organisaties. Die vindt daarbuiten plaats. Mijn persoonlijke conclusie is dat die salafistische organisaties een buffer lijken te zijn tegen radicalisering en extremisme.”
Maar de salafistische gemeenschap is zeer naar binnen gekeerd. Dat kan toch niet goed zijn voor het samenleven van verschillende groepen in Nederland?
„Wij hebben alleen de politieke integratie en het extremisme onderzocht. Het feit dat je vrouwen geen hand schudt en dat je een gesloten gemeenschap bent, is enorm onhandig voor je sociale integratie en voor het vinden van een baan. Ik ga niet ontkennen dat het op allerlei andere gebieden een lastige religie is. Maar op het punt van politieke integratie en extremisme hoeven we ons geen zorgen te maken.”
Het bleek lastig om te onderzoeken hoeveel salafisten er zijn in Nederland. Daarom hebben jullie onderzocht hoeveel streng orthodoxe moslims er zijn. Dat zijn er waarschijnlijk 40.000 tot 65.000. Zij zijn gevoelig voor het salafisme.
Durft u wel een schatting te maken van het aantal salafisten?
„Nee, op basis van ons veldwerk kun je geen schattingen maken. Dus ik ga dan gewoon af op de inlichtingendienst AIVD. Die zegt dat er 20.000 tot 30.000 salafisten zijn in Nederland.”
Bent u verrast door de conclusies van uw onderzoek?
„Op basis van eerder onderzoek had ik wel verwacht dat er geen relatie zou zijn tussen orthodoxie en politiek activisme. Wat wel echt nieuw is, is onze conclusie over de groep die gevoelig is voor het salafisme. Dat zijn dus die oudere Marokkaanse mannen in een achterstandspositie. Dat is echt heel anders dan het beeld dat bestaat van de streng orthodoxe moslims in Nederland. Iedereen denkt altijd dat het jongeren zijn.”
Uit uw onderzoek blijkt dat salafisten zeer actief zijn in het verspreiden van hun gedachtegoed. Wordt deze stroming in de toekomst groter?
„Ik denk dat die kleiner wordt. Het is toch een heel extreme interpretatie van de islam. Er blijven ongetwijfeld 15.000 mensen over. Maar goed, je hebt ook 15.000 anarchisten in Nederland.”
