Veel partijen gruwen van die combinatie. Zij moeten niets hebben van een rechts beleid dat met name op sociaaleconomisch vlak de buikriem fors zal aanhalen. Iedereen gaat de gevolgen van deze rigide bezuinigingspolitiek merken, zo waarschuwen progressieve partijen. Dat zal waar zijn. Maar de burger zou dat ook doen als een linkse meerderheid aan de macht kwam. Een dergelijke coalitie zou er evenmin aan ontkomen om de tering naar de nering te zetten.

Daarnaast wijzen velen in Den Haag en daarbuiten op de risico’s die CDA en VVD nemen door zich afhankelijk te maken van de gedoogsteun van de PVV. Ook al zijn er afspraken gemaakt op welke punten Wilders het kabinet zal steunen, er blijft voldoende over voor forse meningsverschillen. Prangende vraag is hoever zullen de liberalen en de christendemocraten gaan in het accepteren en afdekken van de grillen van Wilders.

De SGP is de enige partij die wel wat ziet in de combinatie VVD/CDA met gedoogsteun van de PVV. En dat is niet alleen de visie van de fractie, maar wordt ook gedragen door een ruimte meerderheid van de SGP-kiezers, zo bleek vorige week uit een onderzoek van deze krant en de EO.

Laat helder zijn, de SGP heeft niet gekozen voor een latrelatie met het nieuwe kabinet. Zoals de partij gewend is tegenover elk kabinet zal ze zich constructief opstellen en het op zijn daden beoordelen. Feit is echter wel dat ze zich meer thuis voelt bij de rechtse koers van dit aanstaand kabinet dan bij een linksere koers van bijvoorbeeld paars plus.

Die voorkeur heeft dan vooral te maken met de aanpak van de nieuwe regeringscombinatie van de sociaaleconomische problematiek. Daarnaast verwacht ze dat de christendemocraten binnen een coalitie van VVD, CDA en gedoger PVV beter de kans krijgen om belangrijke waarden in stand te houden dan in een meer progressieve combinatie. En met de PVV deelt de SGP de zorg over de toenemende invloed van de islam, al verschillen de partijen in de keus voor de aanpak en de oplossingen. Er zijn dus redenen voor de staatkundig gereformeerden om de rechtse koers te steunen.

Toch blijft het van belang de nieuwe combinatie kritisch te volgen. Want naast de overeenkomsten zijn er ook wel degelijk verschillen. Zo is de VVD bepaald geen voorstander meer van de vrijheid van onderwijs zoals we die nu kennen. Er zijn binnen die partij krachten werkzaam die bijvoorbeeld scholen willen dwingen tot acceptatieplicht. Evenzo vinden vooraanstaande liberalen dat de euthanasiewetgeving en de zondagsopenstelling van winkel verruimd moeten worden.

Op die ethische punten stemmen Rutte en Wilders ook in belangrijke mate overeen. De PVV mag dan verontrust zijn over de groeiende invloed van moslims, ze maakt zich niet druk over de libertijnse geest die ons land beheerst. Integendeel, die blaast ze graag aan. Wilders is geen vriend van christelijke politiek.