De bramen in de tuin zijn zwart. De eerste worden natuurlijk opgesnoept. Maar dan blijven er nog genoeg over. Dat wordt dus jam maken. Niet alleen leuk om te doen, het levert de komende maanden ook nog aardige weggeefcadeautjes op. En dat is in deze tijd van crisis mooi meegenomen.

Dus gaan de oude kleren aan en trommelen de jongens alle vriendjes uit de buurt op om te komen plukken. De enige regels: alleen de zwarte. En: je handen niet aan je kleren af­vegen! Dat eerste gaat soms mis. Dan blijkt opeens dat de braam aan de achterkant nog rood is. Dus komt er een nieuwe regel bij: eerst goed kijken, dan pas plukken. Al snel verschijnen toch de eerste vlekken (oh help, denkt de toeziende moeder, hoe krijg je die er ook alweer uit?) op broek en T-shirt.

Wanneer de bakken vol zijn, moeten de bramen schoon. Dat dat echt nodig is, blijkt als een van de kinderen gilt dat zijn braam beweegt. En inderdaad, er kruipen her en der kleine wormpjes uit. De lol is er voor hem wat af. Maar nadat de jeugdige koks de bramen in zout water hebben gelegd, waardoor de wormpjes eruit komen, wordt het toch nog gezellig in de keuken. Zeker bij het vooruitzicht dat de bramen ook nog gekookt gaan worden, wat de kans op de aanwezigheid van beestjes nihil maakt.

De kinderen raadplegen Google voor het ideale recept. Dat ze er een vinden vol grapjes erin, maakt het feest compleet. Waar ze bijvoorbeeld hartelijk om lachen: Kun je voor dit recept ook aardbeien gebruiken? Jazeker, maar dan heet het geen bramen­jam, maar aardbeienjam.

Wat niet kan ontbreken, is geleisuiker. In de winkel was het schap met de Geleisuiker Speciaal leeg. Jammer, want daarmee kun je met minder suiker en meer vruchten iets minder zoete jam maken. Op de verpakking van de gewone variant blijkt ook het algemene recept voor het maken van jam te staan: 1 kilo vruchten, 1 kilo suiker. Dat moet lukken.

De koks halen de weegschaal uit de kast. Eerst het bakje wegen, daarna de bramen. Bijna op de korrel nauwkeurig wegen ze vervolgens de suiker af. Nog net geen kilo. Voor hoeveel potjes zal dat zijn?

Het vinden van de juiste potjes was een probleem. Had het niet hoeven zijn natuurlijk, want je kunt ze zo kant en klaar in de winkel kopen. Maar dat was nu net weer iets te simpel. Dus werd er sinds de braam zijn vruchten laat zien driftig verzameld. Het laatste restje van de aardbeienjam (gewoon uit de supermarkt) is van­morgen op het brood gesmeerd, het potje in de vaatwasser gezet. Altijd gedacht dat je de potjes eerst moest uitkoken, maar de inzichten daarover zijn ver­anderd.

Terug naar het aanrecht. Want de volgende keus moet gemaakt. Willen ze jam met of zonder pitjes? Als de kinderen begrijpen dat mét sneller gaat, is het niet moeilijk kiezen. De vruchten door een vergiet zien te krijgen, lijkt hun niet de leukste klus.

De pan komt eraan te pas. Bramen erin, suiker erbij, gas aan en roeren maar. De oudste kan dat inmiddels zelf en doet dat in opperste concentratie. Elke stap –„de suikerkorrels smelten”, „de bramen worden plat”– deelt hij uitvoerig mee­. Als de substantie begint te borrelen, krijgt de jongste het bevel de klok in de gaten te houden. „Als er een acht staat, moet je het zeggen.”

Het gas gaat uit en de jam is klaar. Nu moeten ze er nog voor zorgen dat hij goed blijft. De potjes staan klaar, nat­gemaakte theedoeken eromheen. Die moeten voorkomen dat het glas uit elkaar springt wanneer de hete drab er straks wordt ingegoten.

Dit klusje is echt iets voor volwassenen, maar ernaar kijken hoe de potjes zich vullen, vinden de jonge koks ook leuk. Tot de rand, goed dichtdraaien, omkeren. Vier potjes van 340 milliliter gaan vol. Het restje dat in de pan achterblijft gaat vanavond over de vla.

De grootste klus is klaar. Hoewel er nog een leuk werkje overblijft: potten versieren. Een leuk plaatje erop, stofje over het deksel heen en vastmaken met een touwtje of elastiek. En als de jam afgekoeld is natuurlijk lekker smikkelen. Of de jam weggeven aan de juf. Want die is er vast erg blij mee.

Benodigdheden (voor 4 pot-
ten jam): 750 g bramen, 
1 kg gelei­suiker, 3,5 dl rode wijn, 1 borrelglas cognac.

Bereiding: De bramen schoonmaken en goed vermengen met de geleisuiker. Het mengsel langzaam al roerend aan de kook brengen en 4 minuten goed borrelend laten koken. Eventueel de jam met een schuimspaan afschuimen. De wijn en de cognac door de jam roeren en de jam in schoon­gemaakte potten schenken. De potten tot de rand vullen, direct sluiten en 5 minuten op hun kop zetten.

Bron: www.vangilse.nl