DNA-isolatie in de keuken
DNA-moleculen kun je niet zien, ze zijn veel te klein. Een heleboel DNA bij elkaar -bijvoorbeeld uit een complete kiwi- is weer wel zichtbaar te maken. In de keuken, met wat bestek en schoonmaakmiddelen als gereedschap. Pas wel op met de brandbare spiritus, werk in een goed geventileerde ruimte en houd kinderen uit de buurt!
Om te beginnen is ijskoude spiritus (alcohol) nodig, die daarvoor een paar uur de vriezer in moet. Schil intussen een (rijpe) kiwi en prak die met een vork in een diep bord tot moes. Breng 100 ml water aan de kook en roer er 3 gram zout en 10 tot 15 ml afwasmiddel (niet een geconcentreerde variant) doorheen. Giet de warme oplossing bij de kiwimoes. Het afwasmiddel maakt de membranen van de kiwicellen kapot, zodat de inhoud van de cel vrijkomt. Roer de prut af en toe door.
Giet na een halfuur de kiwimoes door een koffiefilterzakje en vang de vloeistof op in een glas. Vul een hoog en smal champagneglas -een reageerbuis is beter- voor eenvijfde met het groengele vocht. Voeg een theelepel zout toe en meng goed. Voeg net zo lang zout toe totdat de oplossing is verzadigd en er zout naar de bodem zakt. Het zout vangt eiwit uit de cel weg en verhoogt de dichtheid van de oplossing.
Dat laatste is wel nodig ook, want nu volgt het lastigste deel van de proef. Vul het glas voor de rest met ijskoude spiritus, maar voorkom dat de twee vloeistoflagen mengen. Dat lukt het best door langzaam te gieten en het champagneglas schuin te houden. Ook kan het helpen om de spiritus voorzichtig via de bolle kant van een lepel in het glas te gieten, zodat de vloeistof geleidelijk in het glas terechtkomt.
Mengen de twee vloeistoflagen toch, dan is de proef mislukt en ontstaat een slijmerig neerslag dat zowel eiwit als DNA bevat. Waarschijnlijk is er nog genoeg kiwivloeistof over om twee of drie pogingen te wagen.
Als in het glas wel een strakke scheiding tussen de water- en de alcohollaag is bereikt, ’trekt’ de alcohol het DNA uit het kiwivocht, terwijl de eiwitten achterblijven. Dit duurt even, pas na een paar minuten drijven kleine witte vlokjes langzaam door de alcohol naar boven. Voor het oog hebben de draderige vlokjes weinig meer met kiwi te maken, maar ze bevatten wel alle genetische eigenschappen van de vrucht in veelvoud.