Jordan (30) -ongehuwd, freelance vertaler en redacteur in het Duitse Dillenburg- was vorige week te gast bij zijn Nederlandse vrienden. Samen met hen ging hij naar Gouda, om daar de oprichtingsvergadering van de stichting Vrienden van Heidelberg en Dordrecht bij te wonen. De stichting gaat zich sterk maken om reformatorische boeken in het Duits te vertalen. In Duitsland zullen de publicaties onder de term ”Bronnen uit de Reformatie” onder de aandacht worden gebracht.

Jordan werkt vrijwel uitsluitend voor reformatorische uitgeverijen. Hij heeft contacten met uitgeverij De Banier, de Gereformeerde Bijbelstichting en met onder anderen L. J. van Valen in Dordrecht en dr. W. J. op ’t Hof in Nederhemert. Bij laatstgenoemde bewonderde hij de „wonderbaarlijke bibliotheek.” Jordan is ook fervent boekenliefhebber. Vooral de reformatorische en de puriteinse werken hebben zijn hart gestolen.

Oorspronkelijk was hij lid van de Evangelisch-Lutherse Kerk in Duitsland. Via verschillende kerkgenootschappen kwam hij terecht bij de Vergadering van Gelovigen, waar hij jarenlang lid bleef. Op diverse manieren kwam hij echter in aanraking met de gereformeerde beginselen. Tijdens zijn studie geschiedenis en politicologie, aan de universiteiten van Brunswijk en Freiburg, en vooral tijdens zijn werk als freelance vertaler en redacteur sinds 1998, las hij de geschriften van reformatorische auteurs.

Door zijn vertaalwerk voor uitgeverij 3L kwam de Duitse historicus in contact met Nederlandse orthodox-gereformeerden. „Die contacten hebben zich verdiept. Eind vorig jaar heb ik de Vergadering van Gelovigen definitief verlaten. Dat is niet van de een op andere dag gebeurd. Het was een lang proces, dat werd versterkt door mijn bezig zijn met reformatorische literatuur. Ik vertaalde bijvoorbeeld Lloyd-Jones en Ryle en verschillende bijbelcommentaren.”

Op dit moment is Jordan thuislezer. Wel heeft hij goede contacten met gemeenten in Amerika en Canada die in de reformatorisch-puriteinse traditie van de Schotse covenanters staan. Vraag je hem welke boeken hij graag leest, dan vallen de namen van reformatoren, gereformeerde piëtisten en puriteinen. De dogmatieken van Gerrit Hendrik Kersten en Louis Berkhof zijn hem niet onbekend. Jordan kan zich goed vinden in de Westminster Confessie en Catechismus en de Drie Formulieren van Enigheid.

In de gereformeerde leer heeft hij een alternatief gevonden voor de bedelingenleer, die binnen de Vergadering van Gelovigen en de evangelische beweging sterk wordt voorgestaan. „Natuurlijk heb ik niet alleen intellectuele argumenten”, zegt hij. „De gereformeerde leer raakt het hart veel eerder dan ik bij de vergadering gewend was. Ze is ook veel meer in overeenstemming met de kerkhistorische lijnen. Tijdens mijn studie heb ik me sterk met de Reformatie, vooral met Luther en de dopersen, beziggehouden. Toen al zijn er zaadjes gelegd voor mijn latere overgang. Ik merkte dat de reformatorische theologie veel meer in de lijn van de kerk van alle eeuwen staat dan de leer en de praktijk van de vergadering. Die ontstonden pas rond 1830, met de bijzondere profetische inzichten van Darby. Ook waar het ging om vragen rond doop en avondmaal was ik oorspronkelijk een symbolische opvatting toegedaan. Maar door meer studie van de Schrift en van getrouwe literatuur ben ik ervan overtuigd geraakt dat deze sacramenten meer zijn dan louter symbolen.”

De periode van Jordans ’losgemaakt’ worden van de Vergadering van Gelovigen hing nauw samen met zijn visie op de grondtekst van de Bijbel. „Ik kwam meer en meer tot het inzicht dat de masoretische tekst en de Griekse textus receptus de juiste grondteksten zijn voor een bijbelvertaling. De broeders van de vergadering in Duitsland gebruiken de Elberfelder vertaling. Die is gebaseerd op andere teksten, waaruit belangrijke verzen, zoals het beroemde ”comma Johanneum (1 Johannes 5:7-8a) zijn weggelaten, terwijl andere zaken zijn toegevoegd. Al eerder raakte ik in contact met de Statenvertaling. Sinds ik via uitgeverij De Banier een Ravesteijn-editie van die vertaling in handen kreeg, ben ik voorgoed tot dit monumentale werk met zijn zo waardevolle en diepe kanttekeningen geleid. Ik beschouw haar als de meest getrouwe vertaling van de Bijbel die er is.”

De Duitse freelancer is bezig met de vertaling van de volumineuze dogmatiek van de gereformeerde theoloog Herman Bavinck. Deze moet rond maart volgend jaar gereedkomen. Prof. dr. Jürgen-Burkhard Klautke, een van de drie docenten aan de Academie voor Reformatorische Theologie in Marburg, is opdrachtgever voor het project. Uitgevers worden waarschijnlijk Verlag für Theologie und Religionswissenschaft (VRT) in Neuremberg en en Reformatorische Verlag Beese te Hamburg.

Als eerste grote project voor de stichting Vrienden van Heidelberg en Dordrecht is Jordan begonnen aan de vertaling van Vader Brakels ”Redelijke Godsdienst” -ook een lijvige pil. Als de benodigde gelden er allemaal komen, zal dit werk in 2006 op de Duitse markt verschijnen, is zijn verwachting.

Hoe al deze boeken hem persoonlijk raken? „Wat me allereerst aantrekt, zijn de geschriften die de Persoon van de Heere Jezus nader aan het hart brengen”, onderstreept hij. „En die duidelijk maken hoe de lijnen in de Heilige Schrift lopen. Het is belangrijk dat in deze boeken de leer van het Woord van God zuiver wordt weergegeven.”

In de reformatorische erfenis weet hij zich telkens weer voor de spiegel van Gods Woord geplaatst. „En dan zie ik aan de ene kant, om met de Heidelbergsche Catechismus te spreken, de ellende, maar aan de andere kant ook de verlossing en de dankbaarheid. Rutherford vind ik meer dan hartverwarmend, dat ben ik zo bij de vergadering nooit tegengekomen. Ik wil dan ook nooit meer terug.”