De Amerikaanse overheid wil onder meer weten hoe het kon gebeuren dat de verdachten niet in een vliegtuig zaten waar hun bagage wel was ingeladen. Omdat de bagage verdacht was, werd het vliegtuig teruggehaald. Later stapten de twee ongehinderd op een andere vlucht naar Schiphol, waar ze werden gearresteerd.

„Als het inderdaad zo is geweest dat de bagage zonder de passagier vertrok, is er iets fout gegaan. Dat mag niet volgens de internationaal geldende regels”, stelt veiligheidsdeskundige Edwin Bakker van Instituut Clingendael. „Het ziet er niet goed uit. Dit moet goed worden uitgezocht.”

Ook bronnen binnen de Nederlandse autoriteiten kijken bedenkelijk naar hoe hun Amerikaanse collega’s lijken te hebben gehandeld. Ze stellen vraagtekens bij het functioneren van de security in de Verenigde Staten. „Een vlucht mag nooit van de gate vertrekken als de eigenaar van de bagage niet aan boord is. Het is daar niet goed gegaan.”

Volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb) is zover nu duidelijk is, de veiligheid niet in gevaar gebracht. Om dat echt goed te kunnen beoordelen hebben we nog wel vragen aan de Amerikanen”, liet een woordvoerster weten. „We nemen de zaak in ieder geval heel serieus.”

De twee mannen, Ahmed Mohamed Nasser al-Soofi (48) en Hezam al-Murisi (37), wekten in de VS al argwaan door hun vreemde bagage en onduidelijk vliegschema. Sommige objecten in de bagage deden veiligheidsmensen denken aan een poging de beveiliging op luchthavens uit te proberen.

De twee zijn daarom op verzoek van de Amerikaanse autoriteiten op Schiphol ingerekend. Ze waren op doorreis naar Sanaa, de hoofdstad van dat land. Het Openbaar Ministerie in Nederland zegt dat de twee mannen uit Jemen nu worden vastgehouden op verdenking van mogelijke betrokkenheid bij het voorbereiden van een terroristisch misdrijf.

Hezam al-Murisi ontkent in alle toonaarden, zegt zijn advocaat Klaas-Arjen Krikke. „Hij is heel erg geschrokken. Hij begrijpt er niets van en ontkent ooit iets met terrorisme te maken te hebben gehad. Hij ziet dit als een grote boze droom.”

De advocaat is zeer ontstemd over de grote hoeveelheid informatie die al naar buiten is gekomen. „Mijn cliënt is zo voor het grote publiek al veroordeeld.”

Binnen een aantal dagen bekijkt justitie of er nog aanleiding is de twee langer vast te houden en voor te leiden aan de onderzoeksrechter. Op dit moment wordt de voortgang van het onderzoek afgestemd met de Amerikanen.

Officier van Justitie Theo d’Anjou wil geen antwoord geven op de vraag of er een uitleveringsverzoek van de Verenigde Staten voor de twee terreurverdachten komt. Ook wil hij niet ingaan op hoe de mannen op een andere vlucht konden reizen dan hun bagage.