Het record beroepen
In het Guinness Book of Records komen we allerlei records tegen. Elk jaar worden er nieuwe records gevestigd. Dat kan variëren van hardlopen tot soeproeren. Van het record aantal beroepen dat een predikant kreeg naar een gemeente, wordt niet gerept. Dat geeft ook niet, want sinds kort heeft Frans Verkade er melding van gemaakt op zijn website dominees.nl. Wie op de homepage van deze site op de balk ”alle beroepen van” klikt, wordt uit de droom geholpen.
Het blijkt dat –althans in de Hervormde Kerk– ds. E. A. Lazonder het record aantal beroepen heeft gekregen. Er was destijds een rijmpje in omloop, dat luidde: „Wat een wonder, een tweetal zonder Lazonder.” Dat hij ongehuwd was, bleek niet van invloed, zoals dat ook een eeuw later niet het geval was met ds. J. T. Doornenbal en ds. W. L. Tukker, die respectievelijk 117 en 106 beroepen in de wacht sleepten.
Eliza Anne Lazonder kreeg maar liefst 269 beroepen in de tijd tussen zijn beroepbaarstelling in 1865 en zijn vervroegd emeritaat op vijftigjarige leeftijd in 1890. Graag zou ik ze allemaal opnoemen –vooral ook vanwege de variëteit– maar daar is de ruimte in deze rubriek te klein voor (zie hieronder).
Een bekende uitdrukking is dat een beroep zoet in de mond is maar ook bitter in de buik. Begeerd te worden is voor het domineesvlees aangenamer dan voorbijgezien te worden. Maar wat kan het beslissen moeilijk zijn. Je zou in het geval van Lazonder bijna zeggen dat die man voortdurend maagklachten moet hebben gehad vanwege de bitterheid in de buik.
Hoe respectabel het aantal beroepen van Lazonder ook is geweest, van meer belang is dat zijn bediening tot rijke zegen is geweest. We zijn daar op verschillende wijzen over geïnformeerd. Bekend is dat men in de dagen dat hij Oldebroek diende, helemaal met de benenwagen uit Zwolle kwam vanwege het gebrek aldaar aan de Schriftuurlijk bevindelijke prediking. Van ds. C. Pieneman is bekend dat hij in Zegveld is stilgezet onder de prediking van ds. Lazonder.
Hoewel Lazonder later een zeer begeerd predikant werd, kreeg hij als kandidaat slechts één beroep. Dat was naar Noordwijk aan Zee. Het is uitgerekend in die gemeente dat zijn bediening het meest gezegend is. Het bekende gedicht ”De oude visscher” herinnert daar nog aan. Lazonder bezocht in de gemeente een onverschillige oude visser, die geen been in de kerk wenste te zetten. Lazonder toonde veel belangstelling voor het relaas van de visser over diens arbeid. Toen Lazonder toezegde in de kerkdienst over de visserij te gaan preken, beloofde de man te komen. Inderdaad begon Lazonder te preken over het vissen, maar hij gaf ten slotte zo’n wending aan de preek dat de volle klanken van Wet en Evangelie weerklonken en het hart van de visser zaligmakend raakten. Vrucht op de prediking is rijker dan het vestigen van het record beroepen.
De hervormde predikant ds. E. A. Lazonder kreeg tussen 1865 en 1890 maar liefst 269 beroepen:
Noordwijk aan Zee (aangenomen in 1865), Leimuiden, Aarlanderveen, Goudriaan, Zuilichem-Nieuwaal, Berkel-Rodenrijs (aangenomen in 1868), Hedel, Scheveningen, Giessen-Oudkerk, Leiderdorp, Bergambacht, Hagestein, Sprang-Capelle, Opheusden, Wageningen, Zijderveld, Ooltgensplaat, Zevenhoven, Oosterwolde (Gld.), Harderwijk, Ermelo, Zevenbergen, Wageningen (tweede keer), Kockengen, Huizen, Westmaas, Jaarsveld, Hilversum, Raamsdonk, Arnemuiden, Andel, Oud Beyerland, Heusden, ’s Grevelduin-Capelle, Polsbroek, Lunteren, Maassluis, Ottoland, Ommeren, Hellevoetsluis, Waspik, Bennekom, Rijnsburg, Eemnes Buiten, Heemse, Benthuizen, Scheveningen, Bleskensgraaf, Schoonrewoerd, Heeg, IJsselmuiden-Grafhorst, Westbroek, Nieuwe Tonge, St.Annaland, St.Maartensdijk, Mijnsherenland, Domburg, Loosduinen, Aarlanderveen, Rotterdam-Overschie, Staphorst, Vlaardingen, Oldebroek (aangenomen in 1873), Giessen-Rijswijk, Maasland, Oud-Alblas, Harderwijk, Barneveld, Waarder, Nunspeet, ’s Grevelduin Capelle, Loon op Zand, Amersfoort, Rotterdam-Delfshaven, Bruchem-Kerkwijk, Groningen, Fijnaart, Rotterdam, Lage Vuursche, IJsselmuiden-Grafhorst, Eemnes-Binnen, Poortvliet, Noordeloos, Axel, Sneek, Sprang, Dirksland, Strijen, Bergschenhoek, Bennekom, Loosduinen, Dinteloord. Hilversum, Giessen-Oudkerk, Hoogvliet Wageningen, Wijngaarden, Westbroek, Maassluis, Rotterdam-Charlois, Oene, Maasland, Dussen, Oud-Beyerland, Zuilichem-Nieuwaal, Waspik, Oud-Alblas, Spijk (Gr.), Rotterdam-Hillegersberg, Berkel-Rodenrijs, Ridderkerk, Putten, Rotterdam-Hillegersberg, Nijkerk, Barneveld, Maartensdijk, Lunteren, Rouveen, Rotterdam-Charlois, Jaarsveld, Oosthem, Hei en Boeicop, Elburg, Bergambacht, Driesum, Ommen, Oudewater, Oud-Beyerland, Hellevoetsluis, Hoogeveen, Engwierum, Bodegraven, Nunspeet, Nijkerk, Zegveld (aangenomen in 1878), Arnemuiden, Rijnsaterswoude, Bodegraven, Mijdrecht, Ravenzwaaij, IJsselstein, Scherpenisse, Zelhem, Oud Beyerland, IJsselmuiden-Grafhorst, Staphorst, Oude en Nieuwe Wetering, Lexmond, Naarden, Zevenhoven, Ouddorp, Rotterdam-Delfshaven, Putten, Bruinisse, Nigtevecht, Veenendaal, Noordeloos, Benschop, Poortvliet, Noorden, Rouveen, Maartensdijk, Leerbroek, Bruchem-Kerkwijk, Urk, Alkmaar, Sprang, Reeuwijk, Rijnsaterswoude, Nieuw Beyerland, Hasselt, Gouderak, Driesum, Raamsonk, Baambrugge, Monnickendam, Kootwijk, Zuidland, Vriezenveen, Kamerik, Schipluiden, Moerdijk, Klaaswaal, Lienden, Rotterdam-Charlois, Ottero, Lage Vuursche, Maassluis, Wetsinge-Sauwerd, Bennekom, Mijdrecht, Stellendam, Wageningen, Weesp, Woubrugge, Abcoude, Oud Beyerland, Klundert, Kampereiland, Nieuw Lekkerland, Zijderveld, Renkum, Westbroek, Bergambacht, Ameide-Tienhoven, Gameren, Hoevelaken, Harlingen, Oosterwolde (aangenomen in 1884), Hedel, Elburg, Loon op Zand, Zoetermeer, Opheusden, Putten, Wilnis, IJsselmuiden, Weesp, Harderwijk, Oostburg, Lopik, Wyckel, Oudemirdum, De Bilt, Renkum, Elspeet, Oud Alblas, Bennekom, Ouderkerk aan de IJssel, Katwijk aan Zee, Zuilen, Oud Beyerland, Hassselt, Lunteren, Schoonhoven, Loon op Zand, Kesteren, Oudega, Oosthem, Barneveld, Montfoort, Sprang. Nijehaske, Waspik, Stad aan het Haringvliet, ’s Grevelduin-Capelle, Zetten-Andelst, Lage Vuursche, Katwijk aan Zee, Klaaswaal, Aalten, Lienden, Oene, Schoonrewoerd, Zevenbergen, Wijk bij Heusden, Genemuiden, Nunspeet, Veenendaal, Monster, Muiden, Rotterdam-Delfhaven, s Gravendeel, Ándel, Coevorden, Bruchem-Kerkwijk, Apeldoorn, Aalst, Wageningen.