Nu de chaos en het plunderen afnemen, begint het leven in de hoofdstad en in andere steden weer relatief normale vormen aan te nemen. „De markt is weer open en er zijn dingen te koop”, zegt de gesluierde Tadamun terwijl haar zoon een zak met brood voor haar draagt.

Bij het begin van de bombardementen op 20 maart sloten de meeste winkels hun deuren. Ook toen het regime van Saddam Hussein op 9 april definitief instortte en de publieke chaos losbarstte, bleven de meeste dicht. Een aantal winkels werd door plunderaars in brand gestoken.

Dinsdag krioelde het echter als vanouds van mensen die op de Irkheita-markt in het centrum vlees, groenten en fruit komen kopen. Anderen drinken thee of eten gegrild vlees in goedkope tentjes in de buurt.

Veel handelaars hebben slechts halfgevulde kramen omdat de Shorja-markt, de grootste leverancier en markt van Bagdad, nog steeds gesloten is. „Ik kan wat groenten en een aantal dingen die overgebleven zijn uit mijn winkel verkopen”, zegt Issam Saleh. „Shorja is nog niet open, maar als Allah het wil zal alles beter worden.”

Elektriciteit, water en telefoon zijn nog niet volledig hersteld. Omdat de temperatuur oploopt tot meer dan 35 graden Celsius kopen mensen voor 3000 dinar (1 euro) blokken ijs van een meter breed om koude dranken te maken. „Mijn coffeeshop is nog dicht omdat er geen gas, elektriciteit of water is. De mensen komen eten in het restaurant omdat het vlees er op houtskool wordt gegrild”, zegt Khalil Mohammed.

In het begin zorgden draagbare generatoren voor wat elektriciteit en brachten hulpmedewerkers water mee. Intussen kunnen de steden weer zelf gedeeltelijk voor de voorzieningen zorgen. Het herstellen van de elektriciteit is een belangrijke stap, die vaak ook meteen voor water zorgt omdat de waterpompen op stroom werken. Ongeveer 40 procent van Bagdad krijgt nu minstens een deel van de dag stroom.

Gisteren stonden auto’s alweer in de file in de steeds drukke straten van de Rasafah-buurt op de oostelijke oever van de Tigris. „We zien steeds meer politie en Amerikaanse patrouilles op straat, en de mensen komen ook opnieuw hun huizen uit. Dit wijst erop dat de situatie beter wordt”, aldus Zuheir Saleh Ahmed, terwijl hij zich in een restaurantje tegoed doet aan een lams-kebab.

Het kan nog weken duren voordat het stroomnetwerk en de watervoorziening volledig hersteld zijn, al is er volgens het Amerikaanse leger in een aantal steden behoorlijk wat vooruitgang geboekt. De steden die het eerst in Amerikaanse handen vielen, zijn er al betrekkelijk goed aan toe. In Umm Qasr en Karbala zijn de omstandigheden beter dan in de nog maar pas gevallen steden Kirkuk en Mosul.

Voor energie betekent rood dat de stroomvoorziening helemaal niet volstaat om aan de meest elementaire levensstandaard te voldoen. Bij geel is er nog steeds hulp nodig en bij groen kan de stad op eigen houtje energie opwekken.

Het Humanitaire Operatiecentrum van de oorlogvoerende coalitie gebruikt een kleurcode om aan te geven hoe het gesteld is met de noodzakelijkste voorzieningen. Voor water en voedsel betekent rood dat er voor minder dan drie dagen voorraad is. Bij geel kan de stad vier tot tien dagen verder en bij groen is er voor minstens tien dagen voldoende water en voedsel. De kleurcode voor veiligheid is een leidraad voor hulpagentschappen, die aan de hand daarvan kunnen inschatten hoe groot het risico is dat er voorraden worden gestolen, voertuigen gekaapt of medewerkers aangevallen.