Donner: Dit deed ik. Ik kon niet anders
DEN HAAG – Nagenoeg de complete Tweede Kamer sloeg minister Donner van Sociale Zaken dinsdagmiddag om de oren met het verwijt dat hij onnodig paniek heeft gezaaid in pensioenenland. Maar een mea culpa kwam niet over zijn lippen. „Pas als u mij dictatoriale macht geeft in crisistijd, ja, dan zou ik het de volgende keer anders kunnen doen.”
Vorige week dinsdag. Op een persconferentie in Den Haag geeft Donner een toelichting op de brief die hij zojuist naar de Tweede Kamer stuurde en waarin hij aankondigt dat het niet langer verantwoord is om pensioenfondsen in zwaar weer nog uitstel te verlenen om hun geschonden buffers te vergroten.
Dit kan resulteren in een korting op de pensioenuitkeringen bij veertien fondsen, zegt Donner. Slecht nieuws voor maximaal 170.000 gepensioneerden.
In de bestuurskamers van menig kwakkelend pensioenfonds –en dat zijn er nogal wat dezer dagen– is het plots paniek in de tent. Zijn wij er een van die veertien? Zullen ook wij moeten korten op de pensioenuitkeringen?
Niemand die het met zekerheid zeggen kan. Pas in de loop van de volgende 48 uur weten medewerkers van De Nederlandsche Bank (DNB) de veertien fondsen te informeren.
Voor werkenden en gepensioneerden is de situatie zo mogelijk nog verwarrender. Nu, ruim een week later, is de identiteit van een viertal fondsen nog altijd niet bekend.
Of Donner dít nooit meer wil doen, luidde dinsdagmiddag de meestgestelde vraag in de Tweede Kamer tijdens een spoedoverleg over de pensioenkwestie. „U heeft de mensen in het land de stuipen op het lijf gejaagd”, zegt SP-Kamerlid Ulenbelt.
„Het is van de zotte dat we na één week nog altijd niet weten waarover het gaat”, meent PvdA-Kamerlid Vermeij. „Erken nu maar gewoon dat u paniek heeft gezaaid”, adviseert CU-Kamerlid Ortega-Martijn.
SGP’er Dijkgraaf doet het alles denken aan een spelletje van vroeger. „Ik zie, ik zie wat jij niet ziet en de kleur is… Maar het verschil met dat spelletje is dat men toen wél vertelde of ik het juiste antwoord had geraden. U zegt nu: Ik zie, ik zie problemen die jij ook wel ziet, maar bij welke fondsen het speelt, dát zeg ik niet.”
Zichtbaar geïrriteerd maar moeiteloos schudde Donner alle kritiek van zich af, zich daarbij weliswaar verschuilend achter formele procedures.
Volgens de CDA-bewindsman kón DNB de betreffende fondsen niet vooraf informeren, simpelweg omdat daarvoor eerst het besluit van dinsdag moest worden genomen, dat er niet langer uitstel van herstelmaatregelen zou worden verleend. „Ik heb gehandeld zoals een minister hoort te doen.”
Bovendien had hij, zo benadrukte Donner, evenals DNB te maken met een wettelijke geheimhoudingsplicht. „Ik verzeker u dat ik niets meer weet dan wat we allemaal in de kranten hebben kunnen lezen. Ook ik weet niet om welke fondsen het precies gaat. De overige fondsen zullen zichzelf nu bekend moeten maken.”
Een Kamermeerderheid –van onder meer D66, VVD en GroenLinks– pleit er daarom voor de geheimhoudingsplicht in de toekomst te schrappen ofwel pensioenfondsen te verplichten binnen één week opening van zaken te geven.
„Waarom is die geheimhoudingsplicht er eigenlijk”, wierp VVD-Kamerlid Blok op. „Bij banken is dat nog te begrijpen omdat spaarders anders zouden kunnen wegrennen. In het geval van pensioenfondsen is hij onzinnig. Deelname is hier verplicht. Je kunt er niet eens weg, ook al zou je het willen.”