Wassen met weinig water
Langs het raampje van de Xeroswasmachine stromen tijdens een wasbeurt geen waterdruppels, maar handenvol nylonkorrels. Die doen het vuile werk. Een paar liter water en een scheutje wasmiddel, meer is niet nodig om de machine draaiend te houden. Het resultaat is indrukwekkend. Een witte blouse die zichtbaar een zware dag achter de rug heeft, staat in een halfuur al zijn koffie, ketchup, wijn en modder af aan de korrels.
Het idee om de wasmachinewereld eens flink op de kop te zetten, komt van Stephen Burkinshaw, hoogleraar textielchemie aan de universiteit van Leeds. Al tientallen jaren zet hij polymeren in om geweven stoffen zo gelijkmatig mogelijk te verven. Op een dag realiseert hij zich dat vlekken in wezen niet anders zijn dan kleurstoffen. Wanneer je het proces omkeert, zijn de reusachtige moleculen dus niet alleen geschikt om kleding te verven, maar ook om te reinigen.
De vakgroep van de Brit ontwikkelt in korte tijd nylonkorrels die met hun van nature elektrisch geladen oppervlak vuil aan het wasgoed onttrekken en in de korrels opsluiten. Ruimte genoeg, want microscopisch gezien zijn het net gatenkazen. Een beetje vocht en warmte zijn voldoende om het vuil ver genoeg in de korrels te laten doordringen.
Lastiger is het om er een wasmachine omheen te bouwen die de korrels goed over het wasgoed verdeelt en ze er na afloop allemaal weer uit haalt. Een cruciaal punt, want op een broekzak vol ‘rijstkorrels’ zit niemand te wachten. De oplossing is een trommel in een trommel, waarvan de buitenste na het wassen in twintig minuten tijd de korrels verzamelt en in een bakje laat vallen. Gereed voor hergebruik, want ze kunnen honderden malen mee. Daarna is een tweede leven als dashboard of bermpaaltje mogelijk.
Xeros hoopt in 2011 met zijn machine de markt op te gaan. In eerste instantie wil het bedrijf zich richten op wasserettes en hotels, met enorme machines die 20 kilo wasgoed aankunnen – vier keer meer dan een doorsneemachine. Slaat dit aan, dan wil Xeros de particuliere markt veroveren. Dat vraagt een denkomslag, maar met deze snelle machine die raad weet met hardnekkige (inkt)vlekken en ook energie en water bespaart, kun je wel een kansje wagen.
De milieuwinst zit vooral in het waterverbruik, dat met 90 procent afneemt. Daarnaast schatten de ontwerpers de energiebesparing van hun machine op 30 procent. Maar er zit nog meer besparing in. Want als gevolg van de scheidingsstap van de –lekker warme– korrels komt de was vrijwel droog uit de machine. Dat bespaart weer op de energieverslindende wasdroger. Nu nog afwachten of de gebruiker tevreden is met een verwijderingpercentage van 99,95. Er gaan duizenden korrels de machine in, dus van tijd tot tijd zal er nog wel eens eentje uit het wasgoed springen. Als een knuffel met een losse naad die van tijd tot tijd iets van zijn vulling verliest.
Xerosltd.com