Met sint-juttemis is heel erg nooit
RIJSWIJK (ANP) – „Wanneer doe je nou eindelijk eens dat lastige klusje”, vraagt de een aan de ander. Die antwoordt: „Met sint-juttemis.” En bedoelt daarmee: geen denken aan, dat doe ik dus nooit. En dat nooit is wel heel erg nooit, zo blijkt als je het spreekwoord eens goed onder de loep neemt.
Sint-juttemis wordt officieel gevierd op 17 augustus en is in 1577 voor het eerst vermeld in de Kroniek van Roermond. Het woord ‘sint’ in de uitdrukking en de precieze datum suggereren de viering van de naamdag van een heilige. Maar op welke heilige de naam en deze datum zijn gebaseerd is onduidelijk.
„Er is veel discussie geweest over de sint in sint-juttemis”, aldus Ineke Strouken van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur. „Sommigen verwijzen naar Sint Jutta, die haar oorsprong heeft in Scandinavië. Maar die heeft haar naamdag niet op 17 augustus maar op 5 mei.”
Volgens Strouken is dat nou juist de hele grap van de uitdrukking. „Je bedoelt nooit. En de uitdrukking die in zijn geheel luidt Op sint-juttemis, als de kalveren op het ijs dansen, betekent dan ook heel vaak nooit”, aldus Strouken. „Een niet-bestaande gebeurtenis: de koeien dansen op het ijs in een maand dat er geen ijs ligt namelijk augustus. En dat op de niet-bestaande naamdag van een niet-bestaande heilige. Nooit dus.”