CDA’er Hillen test gezindheid Wilders
DEN HAAG – Qua overeenkomst in standpunten moet het voor VVD, CDA en PVV mogelijk zijn tot een akkoord te komen. CDA-senator Hillen liet zaterdag echter zien dat regeringssamenwerking méér is dan een goed regeerakkoord.
Van stoken in een beginnend huwelijk kan Hillen niet worden beticht. Als iemand voorstander is van een rechts, daadkrachtig kabinet, is het de conservatief ingestelde CDA- senator wel.
Toch vond hij het zaterdag, in het radioprogramma TROS Kamerbreed, noodzakelijk een waarschuwing te doen uitgaan naar PVV-leider Wilders. Volgens Hillen is het bezoek dat Wilders op 11 september wil brengen aan Ground Zero in New York „riskant voor Nederland.” Wilders wil daar gaan speechen op een protestbijeenkomst tegen de bouw van een moskee op de plaats waar negen jaar geleden de Twin Towers door een terroristische aanslag werden verwoest. De PVV-leider maakt de indruk weer eens flink te willen gaan uithalen.
Ground Zero is immers de plek, aldus Wilders, „waar de islam de ergste misdaad van de afgelopen jaren pleegde.”
Hillen vindt dat bezoek en die toespraak niet verstandig. Als Wilders daar eenmaal staat, staat hij er in de ogen van de wereld namens Nederland. Dat zijn partij geen ministers levert aan het kabinet en aan de coalitie van VVD en CDA slechts gedoogsteun verleent, neemt niet weg dat hij in de waarneming van velen toch gezien zal worden als onderdeel van de Nederlandse regering. Daarom moet hij rekening houden met het landsbelang en zich beperken in zijn uitlatingen, aldus de CDA-prominent.
Hillen toont daarmee de achilleshiel van de te vormen coalitie. Een regeerakkoord is –enigszins gechargeerd gezegd– snel gemaakt. Een gedoogakkoord valt met wat creativiteit ook best in elkaar te flansen. Maar hoeveel ruimte moeten VVD en CDA aan Wilders geven om, buiten regeer- en gedoogakkoord om, op de hem eigen wijze en toonhoogte uitlatingen te doen over moslims en over de islam? En wat mag, omgekeerd geredeneerd, van PVV-leider Wilders verwacht worden qua zelfbeperking en verantwoordelijkheidsgevoel?
Niet dat VVD, CDA en PVV die vraag tot nu toe geheel hebben genegeerd. In het besef dat Wilders het tegenover zijn achterban niet kan maken vanaf nu alleen nog brave en voor alle Nederlanders acceptabele uitspraken te doen, kwam het drietal overeen dat de PVV-leider, zolang hij niet expliciet tegen het regeer- en gedoogakkoord ingaat, alles mag blijven zeggen wat hij wil zeggen, ook op het terrein van allochtonen, moslims en islam.
Maar dat deze formulering in de toekomst tot tal van problemen kan leiden, laat CDA-senator Hillen haarscherp zien. Waar er voor VVD en CDA momenteel niets anders opzit dan Wilders qua vrijheid van meningsuiting formeel alle ruimte te geven, zullen zij de komende jaren in de praktijk niet álles van hem kunnen accepteren. En omgekeerd zal Wilders, als hij werkelijk belang hecht aan het voortbestaan van deze coalitie, niet meer onbeperkt kunnen schimpen en tieren.
Kwesties zoals politieke stijl en optreden laten zich niet in regeerakkoorden vangen. Maar het is onmogelijk dat hierover deze weken, achter de schermen, onder de leiding van informateur Opstelten, niet stevig wordt gediscussieerd.
