Hij heeft zijn kantoor op het terrein van de Alliantiekerk in de Profetenstraat, hartje Jeruzalem. In 2003, na het behalen van zijn doctoraat in de psychologie aan Wheaton College in de VS, benoemde het Israel College of the Bible in Jeruzalem hem tot academisch decaan. In 2006 volgde hij directeur David Boyten op.

Uit een onderzoek van het Caspari Centrum voor Bijbelse en Joodse studies was gebleken dat het grootste gedeelte van de Messiasbelijdende leiders minder dan één semester theologische training had gehad. Er was grote behoefte aan een theologisch opleidingsinstituut.

Het ICB telt nu ruim zestig studenten, maar het aantal varieert jaarlijks. De docenten geven hun lessen op donderdag en vrijdag, zodat mensen hun studie kunnen combineren met een functie in gemeenten of bij organisaties. De meerderheid van de studenten is Joods, ongeveer een derde deel Arabisch en ongeveer een tiende deel buitenlander.

„De Arabische christenen zien het belang in van samenwerking tussen Messiasbelijdende Joden en Arabische christenen”, zegt dr. Soref. „Ze hebben het Hebreeuws goed genoeg onder de knie om met ons te studeren. In hun theologie is ook een plaats voor Israël in het plan van God.

Ons doel is niet Messiasbelijdende Joden van hen te maken. We hebben groot respect voor de Arabische christelijke traditie. Wij, Messiasbelijdende Joden, kennen bijvoorbeeld geen kersttraditie. In de kersttijd vieren wij het chanoekafeest. De Joodse studenten geven daar leiding aan. Maar we hebben eveneens een kerstfeest waarover we de Arabische studenten vertellen. Zij onderwijzen ons over hún christelijke traditie.

Voor een Joodse gelovige is het goed de Joodse identiteit in Christus te beleven, net zoals het voor een Arabische gelovige goed is aan de Arabische identiteit in Christus vast te houden. Het belangrijkste is dat iemand in Christus is en dat er broederschap bestaat. Het college promoot ook geen bepaalde politieke richting. Docenten en studenten hebben hun eigen politieke denkbeelden, en daar blijft de school van af.”

Er is een eenjarig programma dat opleidt voor een certificaat in de evangeliebediening, Bijbelwetenschappen en theologie. Studenten die willen doorleren, kunnen het eerste jaar meerekenen voor een bachelor – waarvoor ze nog drie jaar extra achter de studieboeken moeten zitten. Dan is er verder nog een tweejarig masterprogramma.

Dr. Soref vertelt dat 80 procent van de studenten voltijds werk vindt in de evangeliebediening. Ze worden evangelist, voorganger of welzijnswerker. Sommigen komen terecht in de opvang voor alcohol- en drugsverslaafden. De overigen gaan in andere beroepen aan de slag of besluit verder te studeren. „We hebben verschillende oud-studenten die trainingen of doctoraalstudies volgen en van wie we hopen dat ze terug zullen komen om hier te doceren.”

Voor de buitenlanders is er een eenjarig Engelstalig programma, dat christenen van over de hele wereld kunnen volgen. Tijdens de studie wordt veel aandacht besteed aan de Joodse wortels van het christelijk geloof, de Joodse feestdagen, de taal en de cultuur. „Dat stelt hen in staat de Bijbel beter te begrijpen.” Aan de school hebben Amerikanen, Aziaten en Europeanen gestudeerd, onder wie Nederlanders.

Deze zomer verhuist het instituut naar Netanya. „We richten ons namelijk op de Israëlische gemeenten. De meerderheid van de bevolking en van de Hebreeuwse en de Arabische gemeenten bevindt zich niet in Jeruzalem, maar in het kustgebied.

Emotioneel gezien was het, nadat we twintig jaar in Jeruzalem waren gehuisvest, een moeilijke beslissing. De afgelopen zes jaar huurden we al wel faciliteiten in de regio Tel Aviv. We zagen dat daar Israëli’s op afkwamen, zowel Joden als Arabieren.”

Het nieuwe gebouw heeft twee verdiepingen met elk een oppervlakte van 1000 vierkante meter en biedt ruimte aan klaslokalen, een bibliotheek, een conferentiezaal en een centrum voor pastoraat. De lessen beginnen er in oktober, na de Joodse feestdagen. Van de ruim 2,5 miljoen euro die nodig is voor de aankoop en renovatie is inmiddels 1,3 miljoen binnen.

„Aantal Messiasbelijdende gemeenten groeit”

Israël telt 150 Messiaanse gemeenten, stelt dr. Erez Soref. „Er is sprake van groei.” Dat is volgens hem te danken aan het feit dat mensen tot geloof in de Messias, Jezus Christus, komen. Veel gemeenten splitsen zich op als ze groot worden, zodat er op meer plekken gemeenten ontstaan. De directeur van het ICB ontkent niet dat er soms splitsingen ontstaan vanwege ruzies, maar hij gelooft niet dat dit onder Messiasbelijdende Joden meer voorkomt dan onder christenen.

Twee belangrijke theologische discussiepunten binnen de Messiaanse gemeenschap betreffen de godheid van Jezus en het gezag van de Schrift. Er zijn Messiasbelijdende Joden die zeggen dat Jezus geen God is en die aan de Talmoed evenveel gezag toeschrijven als aan de Bijbel. „Het gaat om een zeer kleine groep die veel lawaai maakt”, aldus dr. Soref. „De meesten geloven in de godheid van Jezus. Er zijn echter wel veel Messiasbelijdende Joden die de term drie-eenheid niet zullen gebruiken. Ze spreken over de eenheid van God. Ze geloven dus wel in de leer, maar niet noodzakelijk in het dogma. Ook gelooft de meerderheid dat alleen de Bijbel, en niet de Talmoed, gezaghebbend is.”

Hij schat dat tussen de 15.000 en de 20.000 mensen in Israël de Messiaanse gemeentes bezoeken en dat meer dan 60 procent van hen Joods is. Het aantal varieert van gemeente tot gemeente. „Hoeveel procent van een gemeente Joods is, hangt ook af van de vraag hoe die gemeente het Jood-zijn definieert. Zijn mensen Joods als ze een Joodse moeder hebben? Of als ze een Joodse vader hebben? In de Joodse traditie is dat om praktische redenen de moeder geworden. Maar in de Bijbel horen we daar niets over. Daar gaat het altijd om de lijn van de vader. Er staat: Izaäk, zoon van Abraham, en niet: van Sara. Onder Messiasbelijdende Joden bestaan hierover verschillende opvattingen.”

Onderzoeken duiden er volgens dr. Soref op dat wereldwijd 0,7 tot 7 procent van de 15 miljoen Joden gelooft dat Jezus de Messias is. Zelf lijkt hem 2 of 3 procent een juiste schatting. „Ik geloof dat God iets aan het doen is. De Messiaanse beweging krijgt veel aandacht in zowel de Joodse als de christelijke gemeenschap. Deze is niet altijd positief, maar belangstelling is er in elk geval wel.”

Hij wijst erop dat niet alle gelovigen naar Messiaanse gemeenten gaan. Sommigen zijn aangesloten bij christelijke kerken. Hij is ervan overtuigd dat velen in het geheim in Jezus geloven en binnen de Joodse gemeenschap blijven. „Er is geen manier om te schatten hoeveel dat er zijn.”

Het aantal Joden dat „enthousiast” is over de Messiaanse identiteit van Jezus groeit, aldus de directeur van het Bijbelcollege. „Velen herontdekken Hem.”

Het Joods Agentschap maakt het hun echter moeilijk te immigreren. Kandidaat-immigranten kunnen volgens dr. Soref online een vragenformulier invullen. Een van de vragen is of ze in Jezus geloven. Als ze ja invullen, krijgen ze als antwoord dat ze waarschijnlijk niet in aanmerking komen voor immigratie.

Dr. Soref: „In de Joodse gemeenschap is het Messias-zijn van Jezus opnieuw een kwestie. Aan de ene kant zijn er mensen die het willen onderzoeken, omdat sommige Joden zeggen: Hij behoort tot ons. Maar er is natuurlijk een meerderheid die zegt: Hij is niet van ons, en als je in Hem gelooft ben je een verrader.”