Dat staat in de Milieubalans 2003 die het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maandag heeft gepresenteerd. In de balans, die jaarlijks verschijnt, staat dat lucht, water en bodem op onderdelen schoner zijn, maar dat verzuring en grensoverschrijdende luchtvervuiling, lokale luchtkwaliteit, geluidhinder en externe veiligheid niet zijn verbeterd.

Met name het verkeer legt een grote druk op het milieu en de kwaliteit van de leefomgeving. Het gaat om luchtvervuiling, verzuring, geluidhinder en de uitstoot van broeikasgassen. Langs snelwegen lukt het niet om binnen de grenzen voor aanvaardbare gezondheidsrisico’s te blijven, zo concludeert het RIVM.

Ondanks de verbeteringen is er ook een extra kwaliteitsslag nodig voor grondwater en natuur. Vergeleken met de rest van Europa zitten daarin het meeste zuur, stikstof en fosfaat.

Wat veiligheid betreft, vindt het onderzoeksinstituut dat de overheid een duidelijke keuze moet maken wat betreft de groei van de luchthaven Schiphol. Onbeperkt doorgroeien betekent een grotere kans op ongelukken.

Het behalen van de doelstellingen is moeilijk, omdat de overheid minder geld uittrekt voor het milieubeleid. In 2005 is dat waarschijnlijk 1,3 procent van de rijksbegroting. In 2002 reserveerde de overheid nog 1,5 procent voor het milieubeleid.

Het RIVM vindt dat de overheid het geld slimmer moet uitgeven. Nederland was vroeger koploper in Europa op milieugebied. Die voorsprong is verdwenen.

Volgens een rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), waarbij zo’n dertig geïndustrialiseerde landen zijn aangesloten, staat het milieu in Nederland zwaar onder druk. De organisatie adviseert Nederland een effectiever milieubeleid te voeren en onder andere een kilometerheffing voor auto’s en vrachtwagens in te voeren.

Demissionair staatssecretaris Van Geel van Milieu erkent dat het niet goed gaat met het Nederlandse milieu. Hij stelde gisteren twee concrete maatregelen voor. Allereerst wil hij gemeenten en provincies de mogelijkheid geven om het vrachtverkeer een heffing op te leggen. Met het geld moeten dan zichtbare maatregelen worden betaald om infrastructuur en milieu te verbeteren.

Verder vindt de bewindsman een snelheidsbeperking van 80 kilometer per uur op een aantal drukke snelwegen een goede maatregel tegen luchtvervuiling en geluidsoverlast. Het experiment op de A13 bij Overschie is veelbelovend. De vervuiling is met 10 procent afgenomen en de geluidsbelasting bijna gehalveerd.

Van Geel stelt daarom voor om ook op de A10 rond Amsterdam, de ring Utrecht en de A12 bij Den Haag snelheidsbeperkingen in te voeren. Dat gebeurt niet direct. Het moet in combinatie met andere maatregelen, zoals schonere motoren, verbeterde banden en fluisterasfalt.