Libische leider Gaddafi blijft verbazen
DAMASCUS – Met een zekere regelmaat weet de excentrieke Libische leider Muammar Gaddafi wereldwijd de aandacht op zich te vestigen. Recent viel hij weer op door zijn gedrag tijdens de top van de Afrikaanse Unie. Het „ongeleid projectiel” blijft velen steeds weer verbazen.
Begin dit jaar riep Gaddafi moslims wereldwijd op tot een jihad tegen Zwitserland. Als excuus hiervoor gebruikte hij het Zwitsersd referendum over minaretten, maar de werkelijke reden was dat Zwitserse autoriteiten een van zijn zonen in 2008 hadden gearresteerd op beschuldiging van zware mishandeling van zijn personeel. Persoonlijke wrok dus.
Eerder onstond er ophef na de hoogstpersoonlijke ontvangst door Gaddafi van de terrorist Abdel Basset al-Megrahi. Al- Megrahi was in 2001 veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij een terroristische aanslag op een Amerikaans vliegtuig boven het Schotse plaatsje Lockerbie, op 21 december 1988. Niet minder dan 270 mensen kwamen daarbij om het leven. Al-Megrahi werd vorig jaar vrijgelaten en keerde terug naar Libië, waar hij als een held werd ontvangen.
Het totaal abnormale gedrag van Gaddafi werd nog eens onderstreept tijdens de top van Afrikaanse landen, die van 25 tot 27 juli werd gehouden in de Ugandese hoofdstad Kampala. Er was sprake van een opeenstapeling van pijnlijke incidenten. Bij één gelegenheid werd Gaddafi per ongeluk naar een verkeerde locatie gebracht. Toen een presidentiële Ugandese garde hem hierop opmerkzaam maakte, volgde een boze discussie in het Arabisch tussen Gaddafi en een van zijn begeleiders. De discussie eindigde ermee dat Gaddafi zijn metgezel recht in het gezicht sloeg. Zijn speciale bodyguards beletten de aanwezige journalisten het incident op foto’s vast te leggen.
Toen Gaddafi uiteindelijk op de juiste plek arriveerde, verliet hij deze vergadering om onbekende redenen reeds na dertig minuten. Hij gaf zijn staf opdracht om hem in de tuin voor het conferentieoord thee te serveren. Het laat zich raden dat dit ongewone gedrag de aandacht trok van de verzamelde pers. Dit maakte de Libische leider furieus. Hij pakte een stoel en begon daarmee wild om zich heen te slaan.
Het gedrag van Gaddafi, die op zijn buitenlandse reizen vaak door 200 bodyguards wordt vergezeld, is in Afrika berucht. Tijdens de recente top in Kampala zijn er enkele incidenten, soms zelfs regelrechte vechtpartijen geregistreerd tussen Gaddafi’s persoonlijke bodyguards en officieel Ugandees veiligheidspersoneel. Wat voor de Ugandezen trouwens niet als een verrassing kwam.
In 2008 was Gaddafi in Uganda om in Kampala de Gaddafimoskee te openen, die met Libisch geld was gefinancierd. Tijdens de openingsplechtigheid trachtte Gaddafi’s privélegertje de bodyguards van andere aanwezige staatshoofden te ontwapenen. Tijdens de daaropvolgende ongeregeldheden werd de Ugandese president, die als gastheer fungeerde, tegen een muur gegooid.
Dit soort gedrag lijkt wellicht komisch, maar minder amusant is Gaddafi’s subversieve gedrag in andere Afrikaanse landen, en met name de landen ten zuiden van de Sahara. In het verleden heeft Gaddafi verwoede pogingen ondernomen om zich als leider van de Arabische wereld op te werpen. Toen deze pogingen mislukten, veranderde hij van koers en liet zijn blik op Afrika vallen. Zijn olierijkdom geeft hem zeker in armere Afrikaanse landen invloed. Zijn droom is thans om een Verenigde Staten van Afrika op te richten, met hemzelf natuurlijk als leider. Maar de Afrikaanse landen lopen hier bepaald niet warm voor.
Als reactie op deze Afrikaanse weigering steunt Gaddafi allerlei tribale en etnische groeperingen in Afrikaanse landen, die vijandig staan tegenover hun diverse regeringen. Zo verdenkt Uganda hem ervan achter de ongeregeldheden in dit land te zitten om het gezag van de christelijke president Museveni te ondermijnen. Gaddafi weet dat veel Afrikaanse leiders hun eed op de Bijbel hebben afgelegd en laat zich vaak minachtend uit over de Bijbel.
Waarnemers vrezen dat Gaddafi’s vaak gevaarlijke opmerkingen en roekeloze gedrag in de toekomst tot verwoestende oorlogen kunnen leiden.