Tot pakweg tien jaar geleden werd het topklassesegment gevormd door de grote en overdadig uitgeruste karrossen van Mercedes-Benz, BMW en Jaguar. Dit drietal verdeelde onderling de koek en zag slechts een enkele liefhebber verdwijnen in de richting van Range Rover.

De Britse fabrikant bediende toentertijd in zijn eentje de complete markt voor terreinwagens en zag zich in de praktijk enkel belaagd door de limousines van het zojuist genoemde drietal. In tien jaar tijd is het slagveld echter aanzienlijk gewijzigd. Niet alleen Mercedes-Benz, BMW en Jaguar zagen zich geconfronteerd met nieuwe uitdagers als Lexus, Audi en tegenwoordig zelfs Volkswagen. maar ook Range Rover zag tal van concurrenten uit het niets voor zich opdoemen.

Met de economische groei van de jaren negentig nam het uitgavenpatroon van de consument toe. Ook de belangstelling voor dure maar multifunctionele terreinwagens nam ongekende vormen aan. Mercedes dook met de M-klasse als een van de eersten in het nieuw ontstane segment en wist daardoor een indrukwekkend marktaandeel te veroveren. BMW maakte met de X5 een prima debuut en wist de bakens aanzienlijk te verzetten.

Inmiddels hebben ook Volkswagen en Porsche zich in de strijd gemengd, terwijl Lexus een compleet nieuwe RX300 op stapel heeft staan. Het werd dus tijd voor de nieuwe Volvo.

Ondanks de sombere berichten over de wereldeconomie en de kwakkelende beurzen staan consumenten in de rij voor de nieuwkomers in het zogenaamde SUV-segment. Porsche heeft de jaarproductie voor 2003 van de Cayenne volledig uitverkocht, terwijl die voor 2004 eveneens voor een groot deel aan de man is gebracht.

De Nederlandse Volkswagen-importeur heeft zijn afzetprognose voor de Touareg inmiddels verdubbeld, terwijl Volvo reeds 650 nieuwe exemplaren van de XC90 had verkocht voordat er ook maar een meter met de auto kon worden gereden. Inmiddels is de levertijd voor de Zweed opgelopen tot een maand of twaalf.

Elegant
De Volvo maakt op het eerste gezicht een bijzonder sympathieke indruk. Vooral het vrouwelijk deel van de natie blijkt de Zweed hoog aan te slaan. De XC90 is een stijlvolle en elegante verschijning die het goed doet naast de niet meer al te frisse M-klasse van Mercedes-Benz en de stoere maar ietwat blafferige X5 van BMW. De auto is ook onmiddellijk herkenbaar als een Volvo, waarbij vooral de grille en de V70 xxx’look alike’ achterlichten een grote rol spelen. Maar ook de karakteristieke uitgeklopte flanken verwijzen onmiskenbaar naar zijn Zweedse afkomst.

Volvo levert de XC90 vooralsnog slechts met een drietal motoren en lijkt daarmee dezelfde strategie te volgen als waarvoor destijds bij de V70 was gekozen. Daarbij zijn in het eerste jaar enkel de topuitvoeringen leverbaar. Zodoende wil Volvo de markt alvast wat afromen alvorens hij de nieuweling beschikbaar stelt met minder krachtige motoren en een minder royale uitrusting. Dat het prijskaartje navenant vriendelijker wordt, is vanzelfsprekend.

De XC90 is nu leverbaar met een 154 kW/210 pk sterke 2,5 liter vijfcilinder geblazen benzinemotor, dan wel met een 2,9 liter metende benzinegestookte zescilinder. Die wordt eveneens geassisteerd door een turbocompressor, maar dan eentje die liefst 200 kW/272 pk kan mobiliseren.

Dieselrijders worden bediend met een 2,4 liter direct ingespoten vijfcilinder commonrail turbodiesel die een maximumvermogen van 120 kW/163 pk op het wegdek weet te brengen. Het maximumkoppel van deze machine bedraagt 340 Nm dat tussen 1750 en 3000 tpm beschikbaar is. Geen kinderachtige krachtbron, die overigens ook een flinke massa in beweging moet brengen en houden.

Spaarzaam
Geen wonder ook dat de krachtbron die van de S60 een dynamische en kwieke wagen maakt, in de XC90 minder overtuigt. Een topsnelheid van 185 km/h en de acceleratie van 0-100 km/h onderstrepen dat. De Volvo is zeker niet traag, maar doet naar meer verlangen. De XC90 D5 is daarentegen wel opvallend spaarzaam. Een gemiddeld verbruik van 1 op 9,7 is in dit segment van zwaargewichten een uitstekend resultaat.

De Volvo XC90 is een bijzonder relaxte auto. Het onderstel is nadrukkelijk op comfort afgestemd en vrijwaart de inzittenden met overtuiging van de onregelmatigheden die soms ook in ’s lands wegdek kunnen worden aangetroffen. Combineer dat met het gegeven dat je achter het stuur van de Zweed een goed overzicht hebt over de weg en het zal duidelijk zijn dat de Volvo een prettige kilometermaker is.

De XC90 stuurt niet bijzonder direct en scherp en voorziet daarbij evenmin in een fijne dosis gevoel. Daardoor voelt de besturing wat wollig aan en zijn bij wat hogere snelheden ook frequent kleine stuurcorrecties noodzakelijk. Dit wordt vooral veroorzaakt door de hoge koets, die uiteraard gevoeliger voor zijwind is dan een minder hoge auto. In het nemen van bochten toont de grote Zweed zich overigens bekwaam. De auto is niet zo’n bochtenridder als de BMW X5 of de luchtgeveerde Volkswagen Touareg, maar toont zich desalniettemin betrouwbaar en stabiel.

De dieselmotor was voor de gelegenheid gekoppeld aan een vijftraps automatische transmissie en die combinatie is gewoon een aanrader. De Volvo maakt voorts indruk door zijn doordachte veiligheidsvoorzieningen. Zo’n SUV is natuurlijk veel gevoeliger voor omslaan dan auto’s met een lager liggend zwaartepunt en dat heeft Volvo doen besluiten om niet alleen een ongekend sterke dakconstructie te ontwikkelen maar bovendien enorme windowbags te monteren die zich bij nood over de gehele lengte van het interieur ontvouwen.

Het voornaamste aankoopargument waarmee de dealers zullen pogen geïnteresseerden het Volvo-kamp in te trekken, is zonder twijfel het interieur. De XC90 combineert immers als geen ander de mogelijkheden van een MPV met het uiterlijk en de eigenschappen van een echte SUV. Als enige SUV beschikt de Volvo XC90 over zeven zitplaatsen, waarvan de achterste twee stoelen in de laadvloer verzonken kunnen worden. De Mercedes M-klasse kan optioneel met extra stoelen worden geleverd en de Land Rover Discovery is eerlijk gezegd een ander slag auto.

Kinderspel
De eveneens opklapbare middelste rij is in lengterichting verstelbaar, zodat de mate van beenruimte gevarieerd kan worden. Voorts is de XC90 royaal voorzien van vakken en bekerhouders, zodat de Volvo ook op dit onderdeel zich ten opzichte van de doorsnee MPV niet onbetuigd laat. Ergonomisch gezien is de XC90 een topper. Grote, maar geenszins lompe knoppen maken de bediening tot een kinderspel. De vormgeving van het dashboard is vertrouwd en doeltreffend, maar minder karakteristiek dan de buitenzijde.

Van Volvo zijn we gewend dat de kwaliteit van het zitmeubilair boven elke twijfel verheven is en de XC90 is daarop geen uitzondering. Voorin zit je als een vorst met meer dan voldoende ruimte voor hoofd en onderdanen. Op de middelste rij is het eveneens oké, maar op de achterste stoelen is het voor volwassenen simpelweg te krap. Dat geldt niet voor de bagageruimte, waarvan de inhoud kan variëren van 249 tot 1837 liter.

Standaard is de Volvo XC90 D5, die vanaf 55.150 euro leverbaar is, reeds compleet uitgerust met zaken als ABS, twee airbags, dynamic stability and traction control (DSTC), sidebags voorin, windowbags, automatische niveauregeling, audiosysteem, 17-inch lichtmetalen velgen, roofrails, regensensor, airconditioning, cruise control, lederen stuurwiel en elektrisch bedienbare ramen voor en achter.

Voorts is er tegen een meerprijs van 4950 euro de XC90 Elite, die voor dat bedrag onder andere voorziet in elektronische klimaatregeling, verwarmde voorstoelen, parkeersensoren, verlichting in de buitenspiegels, elektrisch bedienbare bestuurdersstoel met geheugen en lederen bekleding. Voor nog eens 3000 euro extra is er de XC90 Exclusive, die ten opzichte van de Elite goede sier maakt met een elektrisch bedienbare passagiersstoel, xenonverlichting, parkeerverwarming met timer en 18-inch lichtmetalen velgen.

Ontspannen rijstijl
Met de XC90 maakt Volvo een weliswaar late maar desalniettemin doordachte entree in het populaire en snelgroeiende SUV-segment. De XC90 biedt de deugden van een MPV in combinatie met de vreugden van een SUV en dat uiteraard vergezeld van een geruststellend pakket opvallende veiligheidsvoorzieningen. De Volvo XC90 is eerst en vooral een auto die uitnodigt tot een ontspannend rijstijl. Dat maakt het voornaamste manco van de nieuweling als vanzelf wat minder relevant.

De D5-dieselmotor is in de XC90 simpelweg een maatje te klein. Wie over de aanzienlijk steviger brandstofconsumptie kan heen stappen, doet er beter aan een benzineversie te bestellen. De rest dient te wachten totdat Volvo met een dieselgestookt alternatief op de proppen komt dan wel zich te vervoegen bij de concurrentie. Waarvan het gros overigens met hetzelfde euvel te kampen heeft.