De middeleeuwse hervormde kerk van Brakel ligt er prachtig bij. Ad van Keulen, voorheen opzichter bij Nuon, is duidelijk ingenomen met zijn plek. Trots toont hij de gebrandschilderde ramen in het koor, de kansel, de predikantenborden.

Op de galerij pronkt het orgel. Juist vorig jaar werd het gerestaureerd. Oorspronkelijk was het een eenklaviersorgel met negen stemmen en aangehangen pedaal, in 1894 door orgelmaker Van Dam gebouwd. In de jaren zestig kreeg het instrument er een trompet bij. Maar de echte uitbreiding vond plaats in de jaren 70, toen de firma Blank er een tweeklaviersorgel met zelfstandig pedaal van maakte. Het instrument heeft nu twintig stemmen.

Van Keulen kruipt achter de klavieren en laat horen wat hij de gemeente hier zondags meegeeft. ”Als de Heiland zal verschijnen”, ”Blijf bij mij Heer”, Psalm 146: „Meestal speel ik dan de melodie uit Johannes de Heer. Mooi, man. Ja, die zingen we ook als gemeente. Ik heb heel wat vrijheid.”

Het liefst speelt Van Keulen uit z’n hoofd. „Ik krijg hier zondags bij binnenkomst het psalmbriefje. Maar dat vind ik juist fijn, dan is het een verrassing. Voor de dienst speel ik een improvisatie over de eerste psalm. In het voorspel van de laatste psalm probeer ik bij de preek aan te sluiten, vaak met een geestelijk lied. En ook het uitleidend orgelspel slaat terug op de preek.”

Niet dat hij nooit literatuur speelt. „Thuis heb ik genoeg muziek: van Herman van Vliet, Klaas Jan Mulder; vooral van Jan Zwart ben ik gecharmeerd. Dat speel ik om inspiratie op te doen. Dus indirect bereid ik me wel voor.”

Hij laat ”Dankt, dankt nu allen God” van Asma horen. „Op dit soort stukken zijn ze hier dol. Moeten we Psalm 68 of 36 zingen, dan speel ik steevast de toccata van Jan Zwart. Rond Koninginnedag klinkt altijd de bekende Wilhelmusbewerking van Zwart. Dat is gesneden koek voor de gemeente. En bij een doopdienst speel ik bij het binnendragen van kinderen steevast het lied ”Gebed voor mijn kind”.” Vooral bijzondere diensten en feestdagen zijn hoogtepunten voor de organist. „Als we met Kerst het ”Ere zij God” zingen, gaat me dat door merg en been.”

Het begeleiden zit in de familie, zegt Van Keulen. „Mijn opa speelde 25 jaar in Gameren, mijn vader 37 jaar en ik begeleid hier nu al 60 jaar. Dat is 122 jaar Van Keulen achter de klavieren.”

Toen hij 9 was, speelde Ad al wel eens in Gameren, waar hij opgroeide. Op z’n twaalfde kreeg hij een echte benoeming. In 1949 verhuisde het gezin naar Zuilichem. Juist in die tijd vroegen ze in het nabijgelegen Brakel een organist. „In een noodgebouw op een harmonium. De toren was opgeblazen in de oorlog.” In 1951 kon de oude kerk weer gebruikt worden en kreeg Van Keulen het Van Damorgel onder handen.

Elke zondag rijdt hij twee keer naar Brakel; zijn vrouw zit meestal in Zuilichem in de dorpskerk, waar het gezin lid is. Alleen in de vakanties zijn er twee of drie mensen die Van Keulen vervangen. Maar dan mist hij zijn ‘dienst’ direct. „Ik kan niet goed onder woorden brengen waarom dit zo bijzonder voor mij is. Het is mijn leven: twee keer op een zondag in Brakel spelen.” Wanneer hij denkt te stoppen? „Ik weet het niet. Zolang m’n handen en m’n verstand goed blijven, wil ik graag blijven spelen.”

Zaterdag 11 september besteedt hervormd Brakel aandacht aan het jubileum van Van Keulen. Herman van Vliet zal het orgel bespelen.