Commentaar: Vooral solide begrotingsbeleid nodig
Optimistische en pessimistische geluiden over de economie wisselen elkaar de laatste tijd af. De op- en neergaande bewegingen op de aandelenbeurzen illustreren dat. Deze week klonk er opmerkelijk veel goed nieuws. Alleen de situatie rond MSD in Oss zorgde voor een wanklank.
De uitzendbranche bijvoorbeeld meldde dat er in het voorbije kwartaal voor het eerst sinds twee jaar een toename was van de vraag naar personeel. Het CBS liet weten dat de export weer het niveau van voor de crisis heeft bereikt. Chipmachinefabrikant ASML verraste met veel betere cijfers dan verwacht. Het zijn signalen, die erop duiden dat de dreiging van een dubbele dip, waarbij we wegzakken in een nieuwe recessie, vermindert.
Ook de financiële markten onderscheidden zich de afgelopen dagen met gunstige ontwikkelingen. Opluchting heerste er toen het Griekenland lukte, zij het tegen een nog steeds hoge rente, vers kapitaal aan te trekken. Een emissie van staatspapier van Portugal slaagde eveneens, ondanks dat Moody’s de dag ervoor de kredietwaardigheid van deze zuidelijke natie had verlaagd. Beleggers negeerden die aanpassing. De rust op de obligatiemarkt keert wat terug en ondertussen klimt de euro uit het dal. Prachtig allemaal, maar we mogen niet te vroeg juichen. Zo zijn de berichten over de Amerikaanse economie in doorsnee minder rooskleurig.
Een spannend moment beleven we eind volgende week. Dan horen we de uitslag van de zogeheten stresstests van de Europese banken. De rapporten over elk van hen afzonderlijk verschijnen overigens pas in augustus. De computerberekeningen verschaffen inzicht in de conditie van de betrokken bedrijven. Zijn zij bestand tegen denkbare tegenslagen? Al enkele weken wordt er in een wat nerveuze sfeer uitgekeken naar het antwoord op die vraag.
Het huidige milde, in ieder geval niet paniekerige klimaat voedt de hoop dat de publicatie geen aanleiding zal vormen tot heftige reacties. We gaan er maar van uit dat de regeringen bij een minder florissant beeld overtuigend zullen bevestigen bereid te zijn om zwakke spelers te hulp te schieten met een kapitaalinjectie.
Ruim een jaar geleden zorgden resultaten van de stresstests van de banken in de VS voor een geruststellend gevoel op de markten daar. Eenzelfde gang van zaken hier zou een opsteker zijn voor de in de achterliggende maanden in zwaar weer verkerende eurozone.
Een duurzaam herstel van de economische en financiële bedrijvigheid vereist echter meer. Dan kijken we vooral in de richting van de overheden. Zij zullen een solide beleid moeten voeren ten aanzien van hun huishoudboekje. Dat behoort hun topprioriteit te zijn, want een geloofwaardige strategie om de tekorten en de schulden terug te dringen, bevordert het vertrouwen en dat is nu eenmaal een onmisbaar element om een economie vooruit te helpen.
Diverse Europese landen kondigden al stevige ombuigingen aan. In Nederland wachten we op de onderhandelaars bij de kabinetsformatie. Hopelijk zetten zij in een regeerakkoord een flinke stap op weg naar gezonde overheidsfinanciën. Verder is erg belangrijk dat binnen de EU snel knopen worden doorgehakt over maatregelen om een betere discipline en handhaving van de bepalingen in het stabiliteitspact af te dwingen.
De jaren tachtig van de vorige eeuw hebben geleerd dat een vaste koers gericht op sanering van de begroting de basis kan leggen voor op termijn een nieuwe periode van riante groei. Vraag het toenmalig minister van Financiën Ruding. Het betekent dat er zware bezuinigingen in het verschiet liggen. Alle burgers zullen de gevolgen daarvan merken. Een alternatief is echter niet voorhanden.