”Geschiedenis der doopsgezinden in het Oldambt, 1577-1811”
Auteur: Sebo H. Abels; uitgave in eigen beheer (0598-468724), Eexterzandvoort, 2002
ISBN 90 807051 1 x
Pagina’s: 210
Prijs: € 25,- excl. € 3,50 verzendkosten. Meer dan 1800 pagina’s tellen de archiefstukken over de doopsgezinden in het Groninger Oldambt over de periode 1520-1811. Ze zijn in drie delen uitgegeven door S. H. Abels, die uit het materiaal ”Geschiedenis der doopsgezinden in het Oldambt, 1577-1811” destilleerde. Opvallende conclusie van de schrijver is dat er „veelal gevoelsmatig wordt ontkend” dat er overgangen van calvinistische naar doopsgezinde gemeenten hebben plaatsgehad.

”Geschiedenis der doopsgezinden in het Oldambt, 1577-1811” is het resultaat van diepgravend onderzoek. Op de titelpagina ontbreekt overigens de in het colofon aangekondigde afbeelding uit ”Het bloedig tooneel of martelaers spiegel der doops-gesinde of weereloose Christenen”.

Volgens de schrijver wordt „veelal gevoelsmatig ontkend” dat er overgangen van calvinistische naar doopsgezinde gemeenten hebben plaatsgehad. Het ging daarbij vooral om mensen uit de sociale bovenlaag van de samenleving, zodat het waarschijnlijk is dat hun overstap in de dorpsgemeenschappen druk besproken is.

Later waren het ook weer de mensen uit die bovenlaag die teruggingen naar de Nederduitsch Gereformeerde Kerk, zoals de landskerk toen heette. Volgens Abels gebeurde dat nogal eens onder druk van de overheid. Niet alleen deze overgangen, maar ook vertrek naar elders was er de oorzaak van dat het aantal doopsgezinden in het Oldambt vanaf 1660 slonk.