De oorsprong van het elektriciteitsprobleem in Irak dateert van twintig jaar geleden, toen tijdens de eerste Golfoorlog tal van elektriciteitscentrales werden gebombardeerd. Er volgden jaren van economische sancties, en in die periode deed het toenmalige regime van Saddam Hussein niets om de verwoeste infrastructuur van het land te herstellen. Wat er na die oorlog nog overeind stond in Irak werd tijdens de inval van de Verenigde Staten in 2003 alsnog tegen de grond gegooid.

Maar nu zijn de Irakezen zeven jaren en ontelbare beloftes van de Iraakse politici verder. Terwijl deze politici al drie maanden hun politieke vetes uitvechten in hun goed geventileerde woningen in de Groene Zone in Bagdad, lijkt het uithoudingsvermogen van veel Irakezen letterlijk uitgeput. In Bagdad, Basra en andere belangrijke steden is er achttien uur per dag geen elektriciteit. En dat terwijl ook in Irak de zomer zijn intrede heeft gedaan, en dagelijks zorgt voor temperaturen van zo’n 50 graden. In zo’n hitte is door stroom aangedreven airconditioning onmisbaar.

De vlam sloeg in de zuidelijke provincies het eerst in de pan. Tijdens massale betogingen werden doodskisten meegedragen, bedekt met een zwarte doek waarop ”elektriciteit” was geschreven. De in het nauw gedreven politie loste naar eigen zeggen alleen waarschuwingsschoten, maar om nog niet opgehelderde redenen vielen er twee doden en twintig gewonden.

De woedende demonstranten maakten vergelijkingen met de Palestijnse Gazastrook, waar „onder de bezetting” levende Palestijnen geen enkel elektriciteitsprobleem hebben, en iedere avond de voetbalwedstrijden die vanuit Zuid-Afrika worden uitgezonden kunnen bekijken.

De protesten leidden in eerste instantie tot het aftreden van Karim Waheed, de Iraakse minister van Energiezaken. Minister-president Nuri al-Maliki belegde inderhaast een persconferentie. Hij vroeg de Irakezen geduld te oefenen. Hij legde uit dat er miljardencontracten zijn afgesloten met General Electric en Siemens voor de bouw van nieuwe elektriciteitscentrales. Maar in het gunstigste geval zijn die pas over twee jaar klaar. In feite vroeg Al-Maliki dus om het nog twee jaar uit te houden.

Zulke beloftes horen de Irakezen echter al jaren. Sinds 2005 zijn er zelfs al voor 18 miljard dollar aan elektriciteitscontracten afgesloten, maar het aantal stroomloze uren is daarna alleen maar toegenomen. Al-Maliki kon dan ook niet voorkomen dat de volkswoede inmiddels ook in de hoofdstad Bagdad tot het kookpunt is gestegen.