Weliswaar stellen ze als voorwaarde voor het verhogen van de WAO-uitkeringen en het schrappen van de WAO-boete dat het aantal nieuwe arbeidsongeschikten met zo’n 25 procent moet dalen, maar CDA als PvdA gaan ervan uit dat dat in 2006 wel gelukt zal zijn. Ze hebben het volste vertrouwen dat hun plan om de instroom in de WAO te beperken, vruchten afwerpt.

Kern van dat plan, gebaseerd op een advies van de Sociaal-Economische Raad, is dat alleen volledig arbeidsongeschikten nog recht hebben op een WAO-uitkering. Gedeeltelijk arbeidsongeschikten moeten in principe blijven werken. Ze worden betaald naar rato van wat ze nog kunnen presteren en ontvangen daarnaast een aanvulling op hun loon. Die wordt betaald door de werkgevers, die zich daarvoor kunnen verzekeren.

Die loonaanvulling houden de werknemers als ze werkloos raken. Ze krijgen dan daarnaast een WW-uitkering. CDA en PvdA studeren nog op plannen om ook de WW-uitkering voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten door de werkgevers te laten betalen. Dat zou bedrijven prikkelen om mensen met een arbeidshandicap zo veel mogelijk aan de slag te houden.

Wanneer een gedeeltelijk arbeidsongeschikte na vijf jaar nog steeds werkloos is, komt hij in IOAW terecht, een regeling voor oudere en langdurige werklozen. Hij houdt dan recht op zijn loonaanvulling in verband met zijn arbeidsongeschiktheid en krijgt daarnaast een IOAW-uitkering. De hoogte van die laatste hangt af van het inkomen van zijn eventuele partner.

In de plannen van het huidige, demissionaire kabinet, zou het volledige bedrag dat een IOAW’er ontvangt onderworpen zijn aan een partnertoets. Maar dat stuitte op grote bezwaren van de vakbeweging en leek bovendien op gespannen voet te staan met internationale verdragen.

Met name de PvdA benadrukt dat het nieuwe kabinet zijn WAO-plannen zal doorvoeren in nauw overleg met de sociale partners.

PvdA en CDA zijn het vrijdag „voor 80 procent” eens geworden over vreemdelingenbeleid en veiligheid, aldus PvdA-leider Bos. Zijn CDA-collega Balkenende zei na afloop van de gesprekken, dat ze „flink op stoom zijn” bij deze gevoelige kwesties. Beide onderhandelaars lieten doorschemeren dat de laatste loodjes nog zwaar kunnen wegen. Zo moeten ze het nog eens zien te worden over een „specifiek pardon” voor schrijnende gevallen onder uitgeprocedeerde asielzoekers die al lang in ons land zijn.