Verdonk: Trots op Nederland blijft doorgaan
DEN HAAG (ANP) – Wat er ook gebeurt op 9 juni: Trots op Nederland blijft bestaan en wordt uitgebouwd. Met Verdonk als boegbeeld van de beweging, stelt ze zelf. Een week voor de verkiezingen staat Verdonk in alle peilingen op nul. Ze houdt hoop - „Ik kom niet op nul zetels” - maar geeft in een interview met het ANP dinsdag toe dat ze behalve hoopvolle ook wel eens angstige gedachten heeft.
Het wordt erop of eronder voor de oud-VVD’ster. In de eindspurt zegt ze zich te richten op de zwevende kiezer, volgens haar een derde van het electoraat, gelijk aan vijftig Kamerzetels. Zij, de kandidaten en haar honderden vrijwilligers zetten nu in op doelgroepen, via netwerken en speciale acties. Om wie het gaat en hoe dat precies werkt, laat ze in het midden.
Haar uitgangspunt blijft: tien zetels („Een interessante partner aan de onderhandelingstafel voor een nieuwe coalitie”) en een plek in een nieuw kabinet. Want daar wordt nu eenmaal het beleid bedacht en in gang gezet. Wat voor post ze in een kabinet ambieert, zegt ze niet: „Je wacht af wat je wordt aangeboden.”
Verdonk teert bij het publiek nog steeds op haar roemruchte verleden als minister van Vreemdelingenzaken en Integratie in Balkenende-II, erkent ze. In de Kamer kreeg ze diverse moties van wantrouwen aan haar broek. Ze was de aanleiding voor D66 om in 2006 uit de coalitie te stappen.
Het gedoe legde haar geen windeieren. Eind dat jaar stemden ruim 620.000 mensen op Verdonk, toen de nummer twee op de VVD-lijst. En diezelfde Verdonk bestaat nog steeds, zegt ze. Maar „de burger”, voor wie de politica het allemaal doet, weet haar kennelijk niet meer te vinden, althans niet in de peilingen. Verdonk blijft het wegschuiven als een virtuele werkelijkheid: „De meeste mensen doen niet aan peilingen mee. Ik hoor iets anders in het land.” Interne perikelen de afgelopen jaren met vertrouwelingen die haar de rug toekeerden, zijn mensen volgens haar al vergeten.
Verdonk ziet als echte werkelijkheid dat haar partij in maart 62 zetels haalde in 39 gemeenten. „We scoorden 6 tot 7 procent van de stemmen, omgerekend tien zetels.” Dat de PVV daar niet meedeed, ziet ze niet als belangrijkste oorzaak. Ze wijst erop dat lokale partijen toen vooral de concurrent waren, omdat „zij in dezelfde vijver vissen van mensen die de huidige bestuurscultuur zat zijn.”
Het frustreert Verdonk dat ze niet mee mag doen aan de grote tv-debatten. Zo kan ze haar plannen amper bij het publiek overbrengen, vindt ze. „Mijn ideeën, zoals een vlaktaks van 25 procent, worden niet goed uitgelegd en weggezet door links.” Ze erkent dat het niet solide overkomt dat het Centraal Planbureau haar programma niet doorrekende. Maar een halve doorrekening, waarin allerlei bezuinigingen niet zijn meegeteld, vond ze niet zinnig.
De enige reden voor Rita om haar leiderschap op te geven, is als haar nummer 2 op de lijst (Arthur van der Putte) meer voorkeursstemmen zou halen dan zij. „Ja, wij zijn wel democratisch.”