„Allochtone stem kan doorslag geven”
AMSTERDAM (ANP) – De stem van allochtone Nederlanders kan bij de Tweede Kamerverkiezingen wel eens doorslaggevend zijn voor de PvdA. Als de partij deze groep kan overhalen op haar te stemmen, kan dat veel zetels opleveren. Zeker nu de verkiezingen lijken uit te draaien op een tweestrijd tussen de PvdA en de VVD kan dat erg belangrijk zijn.
Dat zeggen twee wetenschappers die in het verleden onderzoek deden naar het stemgedrag van Nederlanders van buitenlandse afkomst: Jean Tillie, hoogleraar electorale politiek aan de Universiteit van Amsterdam, en Ahmed Ait Moha, onderzoeker bij onderzoeksbureau Motivaction.
Volgens Tillie bepalen allochtone kiezers (bij een opkomst van circa 60 procent) een stuk of tien Kamerzetels. Als die naar één partij gaan, kan dat een groot verschil maken. „Het is wel wat. Als de PvdA erin zou slagen een massale blokstem te krijgen, zou dat heel belangrijk kunnen zijn.”
„Als die zetels bij één partij terechtkomen, kan dat wel de doorslag geven”, zegt ook Ait Moha „ Vooral als je ziet dat het een nek-aan-nekrace wordt.”
Een ding staat vast: allochtone kiezers stemmen meestal links. Maar op welke linkse partij precies, is altijd maar de vraag. Om te protesteren tegen de opkomst van rechts stemden ze bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 massaal op de PvdA. Zo hielpen ze die partij terug aan de macht in bijvoorbeeld Rotterdam.
Maar veel Nederlanders met wortels in het buitenland keerden zich daarna weer af van de sociaaldemocraten. Dat kwam onder meer door uitspraken van partijleider Wouter Bos, die er bijvoorbeeld voor waarschuwde dat mensen de PvdA als de ‘Partij van de Allochtonen’ gaan zien. Bij de raadsverkiezingen van afgelopen maart stemden veel allochtone Nederlanders dan ook op andere linkse partijen.
Vraag is dus of de PvdA deze groep weet terug te winnen. Ait Moha noemt dat „niet onwaarschijnlijk”. Job Cohen heeft Bos inmiddels opgevolgd. En de oud-burgemeester van Amsterdam heeft een prima reputatie onder minderheden.
Cohen is tot nu toe ook wel goed bezig met het mobiliseren van allochtone kiezers, vindt Ait Moha. Over het premiersdebat op RTL4 zegt hij: „Ik zag toch heel duidelijk dat Cohen voor het sociale Nederland staat, omdat hij fel tegen Wilders ageerde. Met dat soort signalen bereik je de doelgroep.”
Volgens Tillie moet de PvdA echter nog flink aan de bak. Want ook allochtonen stemmen - net als autochtonen - het liefst op een sterke partij. Dat geldt vooral voor hen die overwegen een strategische stem op de PvdA uit te brengen, om zo te voorkomen dat rechts het grootst wordt. En sterk komen de sociaaldemocraten na de vele aanpassingen in het verkiezingsprogramma niet echt meer over. „De campagne moet niet nog twee weken zo doorgaan.”
Allochtone kiezers kunnen de verkiezingen hoe dan ook een onverwachte wending geven, zegt Tillie. Het is namelijk waarschijnlijk dat zij zijn ondervertegenwoordigd in de diverse opiniepeilingen. „Er is dus ook een kans dat dezelfde groep voor een verrassende uitslag kan zorgen.”