Het zat er natuurlijk al wel een beetje aan te komen: uitgerekend op de ochtend van het Verantwoordingsdebat –het jaarlijkse debat na ‘Gehaktdag’ dat eigenlijk zou moeten gaan over het gevoerde kabinetsbeleid in het afgelopen jaar– zou het Centraal Planbureau (CPB) de langverwachte doorrekening van de verkiezingsprogramma’s openbaren.

En inderdaad: toen het debat –wegens het verkiezingsreces voorlopig het allerlaatste– startte, gingen parlementariërs donderdag vooral verder met datgene waarmee ze de dag begonnen waren in de eerste reacties op de CPB-analyse: de eigen sterke punten benadrukken en de zwakheden van de concurrentie uitvergroten.

Daarbij bleek dat de oude aanvalslinie van links-rechts weer helemaal terug is van weggeweest. Wie zijn koopkracht veilig wil stellen, moet niet bij de VVD en al helemaal niet bij het CDA zijn, betoogde PvdA-Kamerlid Hamer. Anderzijds verweet rechts links te potverteren, juist in tijden waarin sanering van de overheidsfinanciën onontkoombaar zijn.

Ook zette VVD-leider Rutte zich scherp af tegen het CDA, dat volgens hem in de afgelopen regeerperiode „met een gat in de hand” heeft bestuurd en daarmee zijn uitgangspunt van „goed rentmeesterschap” zou hebben losgelaten.

Duidelijk bleek dat ook PVV-leider Wilders, die in de afgelopen maanden meer en meer aan de kantlijn van het debat kwam te staan omdat immigratie ‘uit’ was en economie ‘in’, met zijn Nyferonderzoek –waaruit zou blijken dat de immigratie van niet-westerse allochtonen Nederland 7,2 miljard per jaar kost– erin is geslaagd om vlak voor de verkiezingen die twee thema’s te combineren en daarmee weer enigzins terug te zijn op het parlementaire strijdtoneel.

Wilders, die vanuit kabinet en Kamer forse kritiek kreeg op zijn poging het wegwerken van de miljardentekorten „te koppelen aan de kosten voor een bepaalde bevolkingsgroep”, gaf ook aan een immigratiestop niet, zoals hij eerder wel deed rond de AOW-leeftijdsverhoging, als een breekpunt te zien voor regeringsdeelname.