Het verbod op speculatieve beleggingen in Duitsland sloeg woensdag een nieuwe deuk in het vertrouwen in de euro. De munt tuimelde tot een nieuw dieptepunt in vier jaar, maar krabbelde later weer op. Dat werd volgens handelaren veroorzaakt door een wild gerucht dat Griekenland overweegt uit de Europese Unie te stappen en door steunaankopen van de euro door de Europese Centrale Bank.De ban op het schimmige zogeheten ’naked short selling’ geldt voor beleggingen in de tien grootste Duitse financiële instellingen, in euro’s uitgegeven staatsobligaties en daarvan afgeleide producten. De maatregel is bedoeld om hevige koersschommelingen, volgens velen een van de belangrijkste oorzaken van de huidige schuldencrisis, in te dammen.

De Duitse soloactie leek woensdag echter averechts te werken. Aanvankelijk maakte de euro een duikvlucht tot een dieptepunt van 1,2143 dollar. Later op de dag krabbelde de munt wel weer op tot rond de 1,2350 dollar.

„Het zwakke punt is dat Duitsland het besluit op eigen houtje heeft genomen in plaats van met een groep landen”, stelt vermogensbeheerder Kian Liem van het Haags Effektenkantoor. „Nieuws over het aan banden leggen van de financiële markten is altijd een negatieve factor voor de betreffende valuta–eenheid”, zei een econoom bij Mizuho Corporate Bank.

Bij het ’naked short gaan’ speculeren handelaren op koersdalingen van aandelen en andere beleggingsproducten, zonder over die stukken te beschikken. De speculant verkoopt daarbij effecten zoals bijvoorbeeld aandelen, zonder deze in bezit te hebben en in de verwachting de stukken later tegen een lagere koers te kunnen terugkopen. Bij het ’reguliere’ short selling worden de effecten wel van tevoren geleend. Deze risicovolle vorm van speculeren maakt de effectenmarkten volgens beurskenners minder transparant en kan tot grote koersschommelingen leiden.

Veel beleggers vrezen dat andere landen de beurshandel nu ook aan banden gaan leggen. Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk lieten woensdag weten geen verbod te overwegen. Europees Commissaris Michel Barnier (Interne Markt) wil dat Europese overheden samen optrekken bij het opstellen van nieuwe regels om speculatief gedrag aan banden te leggen. „Financiële markten zijn momenteel zeer onzeker en kwetsbaar. Ik begrijp de Duitse en Oostenrijkse zorgen over de mogelijke effecten van ongedekt speculeren op koersdalingen. Deze maatregelen zullen nog efficiënter zijn als ze op Europees niveau worden gecoördineerd”, aldus Barnier.

De Duitse bondskanselier Angela Merkel gooide woensdag extra olie op het vuur met de mededeling dat de Europese munt in gevaar is. „Opnieuw een duidelijke weerspiegeling van gebrek aan eensgezindheid in Europa. We waren net op weg naar rust en stabiliteit en dat wordt nu weer met een paar uitspraken om zeep geholpen”, stelt Gert–Jan Geels, vermogensbeheerder bij Eureffect.

De AEX–index in Amsterdam sloot met een verlies van 9,55 punten (2,9 procent) op 321,45 punten. De MidKap–index voor middelgrote fondsen verloor 15,44 punten (2,9 procent) tot 517,87 punten. De beurzen in Parijs, Frankfurt en Londen lieten verliezen zien tot 2,9 procent.