TESTPvdA in vertwijfeling
Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Dat moet PvdA-lijsttrekker Cohen hebben gedacht toen hij opdracht gaf om het verkiezingsprogramma van zijn partij drastisch bij te stellen. Slim is het niet.
Cohen heeft zeker competenties. Maar al langer was bekend dat zijn financieel-economisch inzicht niet zo groot is. De PvdA’er leunt daarbij zwaar op partijgenoten. Deze week heeft hij echter persoonlijk opdracht gegeven om het partijprogramma fors bij te stellen toen uit de berekeningen van het Centraal Planbureau bleek dat meer maatregelen nodig waren. Dat toont in ieder geval dat Cohen zelf inziet dat het anders moet dan de PvdA oorspronkelijk wilde.
Aanvankelijk wilde de partij tot 2015 10 miljard bezuinigen en na dat jaar nog eens 20 miljard. Maar de bezuinigingen na 2015 werden maar voor de helft concreet ingevuld. Hoe het resterende bedrag ingevuld moest worden, wilde de PvdA ter zijner tijd nog wel eens bekijken. Nu geeft de partij aan hoe die laatste 10 miljard op tafel moet komen. Concrete maatregelen zullen morgen worden gepresenteerd, maar volgens ingewijden gaat het vooral om het stimuleren van onderwijs en verlaging van belastingtarieven, waardoor de economie en de werkgelegenheid zullen worden aangejaagd. Verder wil de PvdA de salarissen van medisch specialisten aanpakken en maatregelen nemen om het zogenoemde scheef huren tegen te gaan.
Met deze aanpassing probeert de partij van Cohen de kritiek te pareren dat ze de problemen voor zich uitschuift en geen werkelijk keuzes durft te maken. Toch lukt dat nauwelijks.
Iedereen beseft dat de moeilijke financieel-economische situatie waarin ons land verkeert, eist dat er op korte termijn ingrijpende maatregelen worden genomen. Als de PvdA dat op overtuigende wijze had willen doen, zou ze bij een aanpassing van de plannen het accent veel meer hebben moeten leggen op de eerstkomende jaren. Nog steeds is niet duidelijk waar de sociaaldemocraten echt geld willen halen.
Naast de inhoudelijke bezwaren is het tactisch gezien ook niet slim om drie weken voor de verkiezingen nog met een ingrijpende aanpassing van het verkiezingsprogramma te komen. Het wekt in ieder geval de indruk dat het bij de PvdA aan duidelijkheid en consistentie ontbreekt.
Binnen de partij was er kritiek op Cohens voorganger, Bos, vanwege diens tamelijk conservatieve beleid op het gebied van financiën. Cohen werd gezien als de vernieuwer, die een meer progressieve koers zou willen inzetten. Hij zei enkele weken geleden dat het niet verstandig was „roekeloos te bezuinigen.” Nu beweert hij dat het mes er op termijn toch dieper in moet. Dat zei Bos enkele maanden terug ook. De vragen dringen zich op. Wat wil Cohen nu precies? Waar staat hij nu echt voor? Wat gaat er ten opzichte van de lijn van Bos veranderen?
Natuurlijk spinnen andere partijen er garen bij dat Cohen deze ommezwaai maakt. De term „draaien” wordt nog net niet in de mond genomen, maar verschillende partijleiders stellen wel met genoegen vast dat de PvdA kennelijk in vertwijfeling is. Dat beeld is nu inderdaad ontstaan.