TEST: „De kerk heeft de stad nooit helemaal vergeten”
EDINBURGH – Elke tien seconden groeit de wereldbevolking met 27 mensen. Iedere dag worden er een kwart miljoen baby’s geboren. De meesten van hen zullen opgroeien in megasteden – terwijl de invloed van het christendom juist dáár lijkt af te nemen.
Eind 2008 woonden voor het eerst in de geschiedenis meer mensen in steden dan op het platteland. Vooral in Azië, Afrika en Latijns-Amerika gaat het proces van verstedelijking onverminderd voort. Van de 21 grootste steden ter wereld –met een bevolking tussen de 10 en de 35 miljoen– liggen er 19 in deze gebieden. In Afrika groeit de stedelijke bevolking gemiddeld met 3,4 procent, het hoogste percentage ter wereld. Naar verwachting woont binnen dertig jaar de helft van alle Afrikanen niet meer op het platteland.
Het christendom is altijd present geweest in steden. In de eerste eeuw verspreidde het Evangelie zich via stedelijke centra als Jeruzalem, Efeze, Korinthe, Athene en Rome, terwijl het boek Openbaring spreekt over brieven aan zeven gemeenten in Klein-Aziatische steden. De Bijbel eindigt met een visioen van een stad: het hemelse Jeruzalem. Maar: Sodom, Gomorra en Babylon staan symbool voor de zonde.
De eeuwen door nam de invloed van het christendom in de steden steeds verder af, zo blijkt uit de ”Atlas of Global Christianity” (Edinburgh University Press). Tot ver in de twintigste eeuw richtten zendingsorganisaties zich vooral op meer afgelegen gebieden, waar ze behalve het christelijke geloof ook wat „beschaving” konden brengen. Plattelanders zouden bovendien meer openstaan voor het Evangelie dan stedelingen.
Toch heeft de kerk de stad nooit helemaal vergeten. Ze stichtte er scholen, ziekenhuizen en weeshuizen, terwijl evangelisten er campagnes hielden. De Amerikaanse evangelist Billy Graham bereikte in vijftig jaar tijd zo’n 100 miljoen mensen, verdeeld over 200 grote steden in 84 verschillende landen.
Inmiddels lijken vooral evangelische christenen de steden te bevolken. In Bogotá in Colombia groeien de pinksterkerken al jaren explosief, terwijl ook de megakerken in de Verenigde Staten steeds meer bezoekers verwelkomen. Op deze groei is echter wel wat af te dingen: de stedelijke bevolking neemt nóg sneller toe. In Buenos Aires, Rio de Janeiro, Lima en Mexico-stad komt het percentage evangelische christenen niet boven de 3 uit.
In 1910, tijdens de eerste wereldzendingsconferentie in Edinburgh, lagen alle steden met een overwegend christelijke bevolking in Europa en Noord-Amerika. Londen was de grootste, gevolgd door New York, Parijs, Berlijn en Chicago. De top vijf in 2010 laat een heel ander beeld zien: Mexico-stad, Sao Paulo, New York, Buenos Aires en Manilla. Het zwaartepunt van het christendom is naar het zuiden verschoven en zal dat naar verwachting blijven doen.
De kerk staat nu voor de vraag hoe ze stedelingen met het Evangelie kan blijven bereiken, schrijft onderzoeker Evelyn Miranda-Feliciano in de ”Atlas”. „Veel christelijke werkers in de steden geloven dat de Bijbel holistisch is in zijn benadering en praktisch in zijn antwoorden.” De kerk zou dus ook „lege magen” moeten vullen.
Dit is het derde deel in een serie over de wereldkerk. Aanleiding is de herdenking van de eerste wereldzendingsconferentie in Edinburgh (1910-2010) en de uitgave van de ”Atlas of Global Christianity” (Edinburgh University Press).
