Kerk & religie

GezinsGids / De Oogst

GezinsGids

7 May 2010 18:09Gewijzigd op 14 November 2020 10:30

„Het lezen van puriteinen stempelt mijn leven, zowel persoonlijk als theologisch”, zegt ds. A. A. F. van de Weg, hersteld hervormd predikant te Soest, in de GezinsGids. Al jong werd hij getroffen door een boekje van John Owen met drie preken over de zonde.„Het schokte me. Is het werkelijk zo erg? Ik vernam dat Owen een puritein was. Zo werd ik op het spoor van de puriteinen gezet. De inhoud van hun geschriften werd me tot geestelijk voedsel. Tijdens mijn studie wakkerde onder anderen dr. A. Baars die beginnende belangstelling geweldig aan. Het lezen van puriteinen stempelt mijn leven, zowel persoonlijk als theologisch. Als ik een preek voorbereid, ga ik altijd na of er ook een puritein is geweest die over ‘mijn’ tekst heeft gepreekt.”

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er puriteinen in soorten en maten zijn. Aan de ene kant heb je de zogenoemde Marrow Men als Boston en de gebroeders Erskine. Bij hen ligt, in navolging van predikers als Gray, Durham en Rutherford, een duidelijk accent op de ruime beloftenprediking. Aan de andere kant staan puriteinen uit New England in Amerika, zoals Hooker en Shepard, die scherp en afsnijdend over de kenmerken van het geestelijke leven spraken. De Schotse theoloog Duncan uit de negentiende eeuw heeft eens gezegd: „Wanneer ik iemand uit New England ontmoet, zou ik tot hem zeggen: „Lees de Marrow Men.” En als ik een Marrow Man ontmoet, zou ik tot hem zeggen: „Lees de New England Men.””

Ds. Van de Weg reageert enthousiast: „Een schitterende uitspraak. Ze vullen elkaar aan. Als je de New England Men vergelijkt met de Reformatie, zie je echt wel dat er verschillen zijn. Vergelijk je ze echter met andere puriteinen, dan gaat het om accentverschillen. Die hebben ook te maken met de verschillende visie op de kerk. Hooker en Shepard wilden zelfstandige gemeenten van visible saints, zichtbare heiligen. Vandaar de sterke accenten op schijn en zijn en het voorbereidende werk van de wet. Ook was hun prediking wel wat gekleurd door persoonlijke ervaringen. Koelman waarschuwde de lezers van Hooker al om niet door een enkele al te scherpe uitdrukking in geestelijke verwarring te worden gebracht. De Schotse presbyterianen staan wat deze dingen betreft wat dichter bij de Reformatie. Toch blijf ik graag spreken van accentverschillen tussen de verschillende puriteinen.”

De Oogst
Wereldwijd neemt het antisemitisme schrikbarend toe, constateert drs. Jan van Barneveld, die regelmatig publiceert over Israël, in een interview met De Oogst (maandblad van de stichting Tot Heil des Volks). „Het ”nie wieder” is langzaam weggeëbd.”

„Als je het tijdens verjaardagsfeestjes opneemt voor Israël, maak je je volgens Van Barneveld niet populair. Hij spreekt uit ervaring. „Je krijgt de wind van voren. Dat de Joden ook geen lieverdjes zijn, is nog het vriendelijkste dat je te horen krijgt.”

„Op dit moment lijkt het antisemitisme in Europa bijna erger dan vlak voor de Tweede Wereldoorlog. Het ”nie wieder” is langzaam weggeëbd. Dat is iets verschrikkelijks. Want antisemitisme is een moordend gif dat niet alleen het slachtoffer doodt, maar ook degene die het gebruikt. Je velt je eigen doodsvonnis, kijk maar naar Hitler en nazi-Duitsland.”

De schrijver verwijst naar de Joodse historicus Robert Wistrich, die als autoriteit geldt in het wereldwijde onderzoek naar antisemitisme. „Hij noemt antisemitisme in zijn nieuwste boek een dodelijke obsessie. Van 2008 tot 2009 is het aantal antisemitische aanslagen wereldwijd verdubbeld, met Engeland als Frankrijk als koplopers. Die groeiende Jodenhaat is rationeel nauwelijks meer te verklaren. Het zijn demonische machten die het antisemitisme doen opvlammen.”

Van Barneveld vreest voor een nieuwe Holocaust, waarbij niet de gaskamers maar kernwapens als massamoordwapens worden ingezet. „In Israël zijn ze doodsbenauwd voor de oplaaiende Jodenhaat in de Arabische wereld. Daarom reageert Israël zo fel op het kernwapenbeleid van de Iraanse president Ahmadinejad. Het Joodse volk kent zijn geschiedenis en weet dat antisemieten geen loze praatjes verkopen. Zodra ze de kans krijgen, doen ze wat ze zeggen.””

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer