„Voetius zal blijven bestaan”
In Kerkbreed komt iedere week een persoon aan het woord die een reflectie geeft op een opvallende gebeurtenis of ontwikkeling in het kerkelijke leven. Vandaag: Peter Wijnberger, preses van de 110 jaar bestaande Gereformeerde Theologen Studentenvereniging (GTSV) Voetius, die vandaag in Huizen een grote reünie houdt.
Wijsheid en vroomheid horen bij elkaar, stelde de 17e-eeuwse theoloog Gisbertus Voetius. De leden van het naar hem vernoemde Utrechtse dispuut van gereformeerde theologiestudenten onderschrijven dat nog steeds, zegt preses Peter Wijnberger. De jubilerende vereniging verkeert in een onzekere tijd nu de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) de activiteiten in Utrecht stopt.Wijnberger had voor 1 april al signalen opgevangen dat de PThU vestigingen zou gaan sluiten. „Toen ik het nieuws die dag hoorde, dacht ik daarom snel: dit is serieus. Later die dag ontstond er verwarring door allerlei reacties van leden van de vereniging. Uiteindelijk bleek het toch de waarheid te zijn. Voor mij was het wel een verrassing dat Utrecht zou afvallen. Dat had ik niet verwacht.”
De preses dacht direct aan de toekomst van het dispuut Voetius. „Voor mijzelf maakt het verloop niet zo veel uit. Ik ben bijna klaar met de studie. Voor Voetius betekent het echter dat de meeste studenten uit gereformeerde hoek niet naar Utrecht, maar waarschijnlijk naar de Vrije Universiteit zullen gaan. Dan is er voor Voetius haast geen bestaan meer mogelijk.”
Het verenigingsbestuur vergaderde de eerste dagen veel over de vraag: Hoe straks verder? Een antwoord is er nog niet, zegt Wijnberger. „Wij zijn aan het uitzoeken wat het wenselijkst is en wat de mogelijkheden zijn voor de vereniging. Een mogelijkheid is dat wij in Amsterdam een afdeling starten, met studiekringen. We zijn er nog niet uit.”
Zowel in Groningen als in Amsterdam zitten ze sinds 1 april aan de vereniging te trekken. „Vanuit Groningen zijn we gebeld met de vraag wat Voetius voor de studie theologie daar kan betekenen. Ook in Amsterdam staan ze met open armen op ons te wachten. Plotseling zijn we veel meer gewaardeerd”, zegt de preses met een brede glimlach.
De reünistendag komt opeens in een heel ander daglicht te staan.
„Inderdaad. De vraag hoe het nu verder moet, zal zeker een punt van gesprek zijn. Deze reünisten hebben natuurlijk allemaal in Utrecht gestudeerd. Na het bekend worden van het nieuws en na mijn opinieartikel over de toekomst van Voetius op de opiniepagina van het RD kwamen er ook al veel reacties binnen. Veelal was de boodschap echter: Treur niet te veel over het verleden en kijk vooral naar de toekomst.”
Het vertrek van de PThU uit Utrecht noemt Wijnberger „misschien wel het grootste feit in de geschiedenis van het bestaan van de vereniging.”
Het kan het einde van de vereniging betekenen.
„Nee, dat geloof ik niet. Voetius zal zeker blijven bestaan. Die naam blijft, ook als wij wellicht naar Amsterdam verhuizen. Vergeet niet dat in Utrecht, ook na het vertrekt van de PThU, theologie kan worden gestudeerd.”
Wijnberger kan vanuit zijn eigen studie de keuze van de PThU voor Amsterdam in plaats van Utrecht wel plaatsen. „Aan de Vrije Universiteit heb je als student momenteel de beste mogelijkheden. De universiteit biedt veel aan en heeft veel goede docenten. Ik wilde graag een jaar dogmatiek studeren. Dat kan dus niet in Utrecht, terwijl aan de VU verschillende goede docenten dogmatiek verbonden zijn. De Universiteit Utrecht heeft veel bezuinigd op de opleiding theologie en in Utrecht is het accent gelegd op religiewetenschappen in plaats van op theologie.”
Voetius heeft daar al langer de gevolgen van ondervonden. „Ons dispuut telde tien jaar geleden nog tachtig leden. Nu zijn dat er 36, al rekenen wij erop dat de vereniging volgend jaar groeit.”
De hoge studiedruk doet Voetius ook geen goed. „Door de bachelor- en masterstructuur hebben studenten weinig tijd meer om dingen ernaast te doen. Terwijl studenten vroeger lid waren van Voetius en van de studentenvereniging CSFR. Dat is voorbij.”
Wijnberger is nog tot juni preses van de theologiestudentenvereniging. Wat ziet hij als zijn belangrijkste wapenfeiten? „Wij hebben veel energie gestopt in het organiseren van een sprekerspool. Onder meer vanuit de Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond is de vraag gekomen om een lijst met gedegen sprekers die een boodschap ook voor jongeren kunnen vertalen. Als theologen hebben wij vaak wel de kennis, maar hoe breng je de boodschap over? Hoe bereik je de jeugd? Dit jaar hopen wij een goede lijst met sprekers te kunnen opstellen.”
Voetius besteedt sinds een jaar ook meer aandacht aan „het persoonlijke geloofsaspect. Op een vereniging als Voetius kunnen wij heel theologiserend bezig zijn. De vraag hoe wij daar persoonlijk instaan, blijft dan gauw liggen. Gisbertus Voetius stelde ook dat wetenschap en vroomheid samen moeten gaan voor studenten. Dat geldt nog steeds.”
Wijnberger heeft zelf veel positieve herinneringen aan de zogeheten preekvergaderingen. „Een vierde- of vijfdejaarsstudent houdt dan een proefpreek die de andere leden van Voetius van commentaar voorzien. Er zijn drie officiële critici: een vanuit dogmatisch, een vanuit exegetisch en een vanuit homiletisch oogpunt. Het gaat er soms scherp aan toe, maar dat is leerzaam. Voor familie die erbij aanwezig is, is dat soms best heftig. Toen ik een preek moest houden, waren mijn grootouders aanwezig. Zij waren van slag. De preekbespreking is echter erg waardevol, want straks in de kerkelijke gemeente zijn er waarschijnlijk geen mensen die je zo van commentaar voorzien.”
Wijnberger
De 22-jarige Pieter Wijnberger uit Veenendaal koos na zijn opleiding aan het Ichthuscollege voor de studie theologie. Na een bacheloropleiding aan de Universiteit Utrecht stapte hij voor de masteropleiding ”living reformed theology” over naar de Vrije Universiteit in Amsterdam. Nu studeert Wijnberger aan de Protestantse Theologische Universiteit. Na de zomer hoopt hij als vicaris praktijkervaring op te doen in een missionaire gemeente in een stad, om dan gemeentepredikant te worden. Wijnberger is sinds juni preses van de Gereformeerde Theologen Studentenvereniging Voetius, waarvan vooral studenten lid zijn die zich verwant voelen met de Gereformeerde Bond en de Confessionele Vereniging.