Labourleider Gordon Brown bezocht gisteren de New Testament Church in Londen en dacht daar goede indruk te maken met het citeren van een Bijbeltekst. „Jullie kennen het grote verhaal bij Micha”, zei de leider van het land. „Het verhaalt over gerechtigheid die naar beneden stroomt als water en rechtvaardigheid als een machtige stroom.” De passage komt niet uit Micha, maar uit Amos, maar dat zullen veel Britse christenen hem vergeven.Brown wist er echter ook nog aan toe te voegen dat de passage voorafgegaan werd door de woorden: „Laat je niet in met mensen die alleen maar praten of liederen zingen die niets betekenen. (…) Hou je bezig met wat echt belangrijk is.” Dat staat zonder meer in de campagneteksten van Brown, maar nergens in de Bijbel.

Toch niet zo verstandig van de domineeszoon, zeker niet nu de Conservatieven van David Cameron veel christelijke stemmen lijken te gaan trekken. De verkiezingsboodschap van de Rooms-Katholieke Kerk van Groot-Brittannië (”Choosing the Common Good”) werd door de Sunday Telegraph althans uitgelegd als een indirect stemadvies voor de Conservatieven. De krant The Times oordeelde dat het document „minder duidelijk aan de zijde van Labour” staat dan in 1997, toen de kerk een soortgelijk document publiceerde, maar noemt het verder „politiek neutraal.”

De Anglicaanse Kerk heeft geen dergelijke ‘stemwijzer’ uit doen gaan, maar dr. Malcom Brown, hoofd missie en publieke zaken van de Church of England, laat wel doorschemeren dat hij de toekomst van de kerk gunstiger inschat met de Conservatieven aan het roer. „Met Labour krijgen we hetzelfde als de afgelopen dertien jaar, maar met de Conservatieven wordt het interessanter”, zegt hij in het statige kantoor van de kerk, op een steenworp afstand van Westminster Abbey in Londen. „Verbanden zoals de kerk lijken een duidelijkere rol te hebben bij de Tories.”

Brown erkent dat het klimaat voor het geloof in de publieke sfeer in Groot-Brittannië de laatste jaren „kouder is geworden”, hoewel hij termen als ”discriminatie” en ”vervolging” niet in de mond wil nemen. „Ik ben beducht voor taalinflatie”, zegt hij. „Vervolging is iets anders dan wat wij nu meemaken.”

De anglicaanse geestelijke signaleert dat er momenteel een generatie juristen en politici actief is die geen christelijke wortels meer heeft. „Voorheen hadden de meeste Britten nog een gevoel bij geloof, omdat ze het van huis uit op de een of andere manier hadden meegekregen. Nu ontbreekt ook dat steeds meer, en dat is merkbaar in bijvoorbeeld rechterlijke uitspraken. Als referentiekader lijken extremere uitingen van religie te functioneren.”

De Anglicaanse Kerk en het publieke leven zijn in Groot-Brittannië vanouds sterk met elkaar verbonden, benadrukt Brown. „De Church of England is historisch gezien meer gebaseerd op geografie dan op een bepaalde leer. Dat betekent dat de kerk er voor iedereen in het land is. Ook al komt in een bepaalde regio maar een handjevol mensen naar de kerk, we willen overal present blijven voor mensen die een beroep op ons doen. Alleen de BBC en de posterijen werken ook zo.”

Dat er in zijn land steeds meer stemmen opgaan om de kerk haar privileges af te nemen, betreurt hij dan ook. Hij spreekt overigens liever niet van privileges van de kerk, als wel van verantwoordelijkheden. „Is het bijvoorbeeld een privilege dat er christelijk onderwijs is? Het is eerder zo dat de kerk onderwijs voor iedereen heeft aangeboden toen de staat het niet deed.”

Ds. Peter Naylor van de Evangelisch-Presbyteriaanse Kerk van Engeland en Wales –een klein verband van twaalf gemeenten die een duidelijk gereformeerde prediking voorstaan– maakt zich zorgen over de positie van christenen in zijn land.

„Ik denk dat we een periode van vervolging zijn ingegaan”, zegt de predikant in zijn woonplaats Cardiff, in Wales. „In het bijzonder zien we dat rechten van homoseksuelen prioriteit krijgen boven Bijbelse waarden. Christenen verliezen hun baan om hun geloof.”

Naylor is echter van mening dat de kerk zelf schuldig is aan het veranderde klimaat. „De kerk heeft voortdurend compromissen gesloten met on-Bijbelse ideeën. Nu zien we daarvan het resultaat. In Wales waren er ooit veel presbyterianen, maar nu nog maar een handjevol.”

De kerk van Naylor geeft geen stemadvies, maar hij wijst erop dat de relatie tussen kerk en staat er de laatste jaren bepaald niet beter op is geworden. „Ook binnen Labour zijn echte christenen actief, maar Blair en Brown hebben zich als zeer liberaal laten kennen”, zegt hij.

Naylor hoopt dat een nieuwe regering zich met name hard zal maken tegen het individualisme. „Dat is een van de kernproblemen in ons land”, aldus de pastor. „We hebben meer samenhang en discipline nodig.”