Aan de andere zijde ligt de economische motor van Europa, Duitsland, waarvan de bevolking sterk gekant is tegen een financieel reddingsplan voor de Grieken.De onrust rond Griekenlands schuldenlast heeft beurzen zwaar getroffen en mogelijk de kiem gelegd voor een nieuwe ronde in de wereldwijde financiële crisis, op een moment dat het lijkt dat die steeds nadrukkelijker wordt achtergelaten. Daarnaast is de vrees ontstaan dat Portugal en Spanje volgen. De kredietwaardigheid van beide landen is de afgelopen dagen naar beneden bijgesteld, waardoor lenen een stuk duurder is geworden.

Tros

Er is in Europa een scheiding tussen noord en zuid ontstaan die de levensvatbaarheid van de Europese Unie en haar munteenheid aantast.

Moderne Grieken kijken met trots naar hun voorouders, denkers die grote invloed hebben uitgeoefend op recht en politiek, maar houden ook van het goede leven van zorgeloos spenderen, een lakse houding ten opzichte van regels en een vroeg pensioen.

De pensioenleeftijd in Griekenland ligt op 65 jaar voor mannen en 60 voor vrouwen – in Duitsland is de pensioenleeftijd 67 jaar. Maar voor veel beroepen –mijnwerkers en havenarbeiders, maar ook kappers, musici, bakkers en radiopresentatoren– ligt deze leeftijd tien jaar lager.

De verschillen tussen Zuid- en Noord-Europa komen voort uit een gebrek aan een „protestantse werkethiek” in het zuiden, zegt de auteur Nikos Dimou (75). Daarnaast zorgt het warme klimaat voor een langzamer ritme.

Reformatie

Griekenland is een speciaal geval, zeggen Dimou en andere Grieken, omdat het land veel meer hoort tot het oosten dan tot het westen. Onder Byzantijnse en Ottomaanse heerschappij ging het land voorbij aan Reformatie en renaissance, de ideeën van de Franse Revolutie en de opkomst van de bourgeoisie. In de negentiende eeuw maakten de Grieken een inhaalrace.

Nu wil Griekenland 45 miljard euro van de zestien andere EU-lidstaten en het Internationaal Monetair Fonds. Duitsland moet een vijfde van dat bedrag bijdragen.

In Duitsland gooide een parlementslid olie op het vuur door voor te stellen dat Griekenland zijn eilanden verkoopt om zijn tekort weg te werken. Een Griekse analist noemde de crisis een „Griekse tragedie” en zei dat Duitse kiezers niet willen worden meegesleurd in een gebrekkige financiële discipline.

„Duitsers zouden niet zo terughoudend zijn als het om een eenmalige gebeurtenis ging”, zei Heribert Dieter van het Duitse Instituut voor Internationale en Veiligheidsaangelegenheden. „Maar hier gaat het om een renovatie die nog heel lang kan gaan duren.” De bedragen die genoemd worden voor de redding van Griekenland worden steeds naar boven toe bijgesteld.

Sommige analisten waarschuwen dat Griekenland mogelijk uit de eurozone moet stappen en zeggen dat Europa een nog veel grotere crisis wacht als ook Spanje, een veel grotere economie, in een schuldenspiraal terechtkomt. De problemen van Griekenland lijken zich als een olievlek over Europa uit te spreiden.

Griekenland heeft jarenlang lekker op krediet kunnen leven, maar het land wacht een zware toekomst als de regering zich moet neerleggen bij de strenge voorwaarden van het IMF. Er zal gekort moeten worden op salarissen en pensioenen en de economische groei zal er ernstig onder te lijden hebben.

Maar liever de economische beslommeringen van nu dan een andere instelling, lijken veel Grieken te denken. Iedere Griek „houdt van het leven en plezier”, aldus auteur Dimou. „De Grieken hebben een vrij negatief beeld van de Duitsers omdat zij zo hard werken.”