„We hebben topadvocaten aan ons zijde”, zegt HKBP-predikant Palti Panjaitan zelfverzekerd. Woensdag had bij de administratieve rechtbank in Bandung de eerste zitting plaats van de rechtszaak tegen het districtshoofd van Bekasi.Voorafgaand somt de jonge predikant een indrukwekkende rij namen op van Sumatraanse advocaten die het kerkje in de Jakartaanse satellietstad zullen verdedigen. De Sumatraans-Batakse HKBP-kerk vormt het grootste kerkgenootschap in Indonesië, met veel invloedrijke leden.

Ds. Panjaitan: „Otto Hasibuan is voorzitter van de landelijke vereniging voor advocaten. We willen het niemand moeilijk maken. Maar dit is voor ons de enige uitweg.”

De spanningen tussen de kerk en het lokale bestuur van Bekasi zijn flink toegenomen sinds de predikant en zijn leden grote hopen koeienstront aantroffen op het grasveldje langs de weg. Het is de zoveelste pesterij van moslims die de Batakkerk in Bekasi weg willen hebben. De zogenoemde Bupati of het districtshoofd Sa’aduddin is verantwoordelijk voor de verzegeling van het primitieve kerkgebouw van HKBP Filadelfia, begin dit jaar. Ondanks onderhandelingen met het kerkbestuur blijft zijn besluit ongewijzigd.

Offers

De situatie voor de circa tweehonderd kerkleden van Filadelfia is steeds minder houdbaar.

„Sommigen van ons waren hier gisteravond al om de boel in de gaten te houden”, vertelt Palti Panjaitan op een zondag. Nu is het stukje grond netjes schoon. Tientallen mooi opgemaakte vrouwen zitten vooraan onder hun parasollen, terwijl de mannen achteraan met blauwe petjes en waaiers tevergeefs verkoeling zoeken. Indonesische automobilisten en motorrijders kijken vol ongeloof naar het tafereel naast het landweggetje in Bekasi.

De kerkleden dragen identieke blauwe hoedjes met daarop de tekst geschreven van hun kerk: HKBP Filadelfia. Vol overgave klinkt het ”Halleluja” in de sawa’s van Oost-Bekasi.

„Deze situatie is niets vergeleken bij de offers die de Heere Jezus heeft gebracht”, zegt Rosmaniar Sihaahn. De 43-jarige docente verpleegkunde woont in het nabijgelegen wooncomplex, evenals veel andere kerkleden. Ze heeft een Engelse Bijbel meegenomen en gaat daarmee langs de rand van de weg zitten.

Voor buitenstaanders is de kerkdienst grotendeels niet te begrijpen. Zowel de predikant als het kerklid Sitompul leiden de dienst in de Sumatraanse Bataktaal.

Veel HKBP-leden wijzen erop dat het door conservatieve moslims veelgenoemde argument van ”Kristenisasi” –het heimelijk bekeren van moslims tot christen– niet opgaat voor de Sumatraanse kerk.

De HKBP is er immers vooral voor de etnische Bataks en houdt de kerkdiensten in hun lokale taal. Hierdoor zullen lokale Jakartaanse of Javaanse bewoners zich niet snel aangetrokken voelen om zich tot christen te bekeren en lid van de HKBP te worden.

Deze waarneming leek ook de administratieve rechtbank van Bandung te helpen bij het besluit om een HKBP-kerk in de Jakartaanse voorstad Depok in het gelijk te stellen in een vergelijkbare rechtszaak tegen het lokaal bestuur.

Dialoog

Een besluit van de ministeries van Godsdienst en Binnenlandse Zaken uit 2006 gebiedt dat de bouw van een gebedsplaats de goedkeuring van minimaal negentig bewoners moet wegdragen en dat minstens zestig lokale bewoners het bouwplan moeten goedkeuren.

Ook het lokale interreligieuze forum en de lokale vertegenwoordiger van het ministerie van Godsdienst moeten akkoord gaan. Vooral deze laatste voorwaarde zorgt in de praktijk voor problemen in Jakartaanse voorsteden als Bekasi en Depok. Daar wonnen politici van strengislamitische partijen de afgelopen jaren vaak lokale verkiezingen. Sindsdien zijn er in deze plaatsen de nodige bureaucratische obstakels ontstaan voor christenen om kerken en gebedsplaatsen te bouwen.

Panjaitan hoopt dat de rechter in Bandung een bemiddeling tussen het bestuur van Bekasi en de kerk zal bepleiten. Het vicedistrictshoofd van Bekasi, van de meer gematigde Golkarpartij, heeft eerder in een gesprek verklaard een meer open dialoog te willen.