Chaos in parlement van Oekraïne
KIEV (ANP) - Een debat in het parlement van Oekraïne is dinsdag uitgedraaid op een grote schermutseling. Woedende oppositieleden gooiden eieren naar de parlementsvoorzitter, die zich moest verschuilen achter paraplu’s. Rookbommen vulden de vergaderzaal met rook. Het rookalarm in het parlement ging af en politici bedekten hun neuzen, maar het debat ging onverstoorbaar verder.
Aanleiding voor de onenigheid is een verdrag dat de nieuwe president Viktor Janoekovitsj vorige week had gesloten met Rusland. Moskou mag een marinebasis in Sevastopol, op het Oekraïense schiereiland de Krim, tot 2042 blijven huren. Zo wil Rusland zijn veiligheid in de Zwarte Zee en de Middellandse Zee garanderen. Ondanks de onrust stemde het parlement dinsdag in met het akkoord.Sevastapol is sinds 1783 de thuisbasis van de Russische Zwarte Zeevloot. Na het uiteenvallen van de Sowjet-Unie besloten Rusland en Oekraïne de basis te delen. In 1997 spraken ze af dat Kiev het zou verhuren aan Moskou. Dit contract loopt in 2017 af.
De nationalistische en prowesterse oppositiepartijen in Oekraïne zijn fel tegen een verlenging van de huur. Ze willen de 16.000 Russische militairen en tientallen aftandse marineschepen weg hebben. Voor- en tegenstanders van de deal raakten buiten het parlementsgebouw in Kiev slaags.
De banden tussen Oekraïne en Rusland zijn aanmerkelijk verbeterd sinds het aantreden van de pro-Russische president Janoekovitsj en premier Mikola Azarov eerder dit jaar. Ze maakten een einde aan de regering van president Viktor Joesjtsjenko en premier Joelia Timosjenko, die openlijk toenadering zochten tot Europa.
Mede uit ongenoegen over de koers van Kiev besloot Rusland twee jaar geleden de gaskraan naar Oekraïne dicht te draaien. Daardoor kwamen ook landen in Zuidoost- en Midden-Europa zonder gas te zitten. In ruil voor de huurverlenging hoeft Oekraïne nu 30 procent minder te betalen voor Russisch aardgas. Volgens Azarov is de prijsdaling essentieel om de kwakkelende Oekraïense economie te stimuleren.
De prowesterse oppositie in Oekraïne is het niet eens met de redenering van de regering. „We hebben een slogan: Oekraïne is niet te koop”, zei Timosjenko na de stemming tegen een menigte demonstranten. Ze sprak van een „zwarte dag in de geschiedenis van Oekraïne en het Oekraïense parlement”. Oppositieparlementariërs beschuldigden de regering van verraad.
Direct na de tumultueuze stemming over de deal met Rusland keurde het parlement ook de staatsbegroting goed. Dat maakt het zo goed als zeker dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) een miljardenlening toekent aan Oekraïne. Met dat geld kan Oekraïne volgens Azarov investeringen aantrekken. „Het is een ontwikkelingsprogramma voor Oekraïne in de toekomst”, aldus de premier.