Geschoolde politie: sleutel tot succes
„Niet een groot leger, maar een goed opgeleide politiemacht van voldoende omvang is de sleutel tot succes in de strijd tegen de taliban. De politie, die is immers het gezicht bij uitstek van de wettige regering, en is onmisbaar bij de opbouw van een samenleving waarin de wetten van het land worden gehandhaafd (”rule of law”) en veiligheid voor burgers is gegarandeerd.”
Ziehier vrij vertaald een van de conclusies uit een rapport van het Amerikaanse ministerie van Defensie dat eind vorig jaar uitkwam en dat gaat over de sterktes en zwaktes van de Afghaanse veiligheidstroepen (”Report on the Assessment of US and Coalition Plans to train, equip and field the Afghan National Security Forces”).Het rapport trekt ook een andere conclusie: de Afghaanse politie is nog ver verwijderd van dit ideaalbeeld. Zo zijn agenten in plaats van dat ze burgers beschermen vaak zelf slachtoffer van terreurgeweld. Tussen januari 2007 en oktober 2008 waren er onder de internationale troepenmacht 464 doden te betreuren; het Afghaanse leger (ANA) verloor in die periode 505 manschappen; voor de politie lag dat aantal op maar liefst 1215. Ook daarna bleef het dodental onder politieagenten drie tot vier keer zo hoog als dat van de ANA.
Vooral vanwege hun geringe aantal zijn agenten gemakkelijk doelwit van talibanstrijders.
Vorig jaar zomer bedroeg hun aantal 96.800. Volgens de handboeken van het Amerikaanse leger vereist effectieve bescherming van een burgerbevolking in een gebied dat net van guerillastrijders is geschoond een politiebezetting van 20 à 25 agenten per 1000 inwoners. Dat zou betekenen dat Afghanistan een politiemacht van 650.000 man zou moeten hebben. De Afghaanse politiemacht komt neer op 2,9 agenten per 1000 inwoners; een schijntje vergeleken met de 4,3 tot 5,1 per 1000 burgers in (het vredige!) Europa, en de 4,9 per 1000 inwoners in een stad als New York.
Veel goedkoper
Dat hun aantal zo gering is, houdt mede verband met het feit dat de Afghaanse regering niet in staat is een politiemacht uit eigen zak te betalen. Het is de internationale gemeenschap die daar op dit moment voor opdraait. Maar die blijft achter bij wat nodig is, stellen de Amerikaans rapporteurs. Dat is niet verstandig, omdat een politieagent veel goedkoper is dan een soldaat. Voortvarend investeren in de opbouw van een politiemacht betaalt zich terug omdat zo een duurdere militaire macht overbodig wordt gemaakt. Vooralsnog is de Afghaanse politie niet in staat burgers veiligheid te bieden, en op dit punt heeft de internationale gemeenschap geen vooruitgang geboekt. Toch kan enkel langs deze weg op de taliban veroverd terrein worden vastgehouden.
Dat er nog een lange weg is te gaan blijkt ook uit het feit dat politie en justitie vanouds niets met elkaar te maken hebben. Politieagenten werden opgeleid als militairen en leerden niets over rechtshandhaving, over justitiële procedures of recherche-werk. Niet alleen dienders is dat te verwijten. In veel Afghaanse districten ontbreken openbare aanklagers en rechters. Het betekent dat welwillende politieagenten die criminelen in de kraag vatten, vervolgens nergens heen kunnen om hen te laten berechten. Volstrekt zinloos dus, dat oppakken van boeven. Wat de bevolking bijna dagelijks ziet is dat de politie –bij uitstek het gezicht van de regering– criminelen laat lopen. Tegelijkertijd hoort ze dat de taliban criminelen wel oppakken en straffen. Vraag alleen niet hoe.
