Maar één optie open voor Amsterdam
Is de strijd om het burgemeesterschap van Amsterdam een gelopen race of zijn alle opties nog open? PvdA en VVD houden vol dat alles nog mogelijk is, maar de oppositiepartijen in de raad hebben zo hun twijfels. En terecht.
Er is een tijd geweest dat de burgemeester van Amsterdam standaard van Joodse origine was. Denk maar aan Samkalden, Polak en Van Thijn.De Joden in de hoofdstad voerden daar geen actie voor. Het was min of meer een soort traditie geworden, waar niemand moeite mee had.
De benoeming in 1994 van de PvdA’er Schelto Patijn was dan ook opmerkelijk. Na Patijn werd overigens met de aanstelling van Cohen de ongeschreven regel weer voortgezet.
Een ander vast gegeven is dat de burgemeester van Amsterdam van PvdA-huize is. Hier betreft het echter geen traditie, maar lijkt het eerder pure machtspolitiek. Dat blijkt uit het boek ”Job Cohen. Burgemeester van Amsterdam”, dat eerder deze maand is verschenen.
Toen de gemeenteraad het profiel opstelde, was binnenskamers al besloten dat het de PvdA-man Cohen moest worden. Daarvan had de Amsterdamse PvdA-top premier Kok en Tweede-Kamerfractievoorzitter Melkert overtuigd in de week dat kandidaten werden opgeroepen te solliciteren.
Een aantal belangstellenden schreef nietsvermoedend een brief. De vertrouwenscommissie van de Amsterdamse gemeenteraad kreeg geen van hen te spreken, omdat de toenmalige commissaris van de Koningin, Van Kemenade, –hoe kan het ook anders: eveneens PvdA– in al zijn wijsheid vond dat niet een van de sollicitanten zelfs geschikt was „voor Landsmeer.”
Gaat de geschiedenis zich herhalen? Het lijkt erop. Deze week stelde oud-minister Van der Laan (PvdA) zich kandidaat voor het burgemeesterschap van de hoofdstad. Van der Laan, van oorsprong advocaat, heeft onmiskenbaar kwaliteiten. Hij was in de jaren 90 fractievoorzitter van de PvdA in de Amsterdamse gemeenteraad. Hij werd daarna verschillende keren door deze partij ingeschakeld als bemiddelaar bij heikele kwesties. In 2008 werd hij minister voor Wonen, Wijken en Integratie.
Van der Laan voldoet ook aan de profielschets van de nieuwe burgemeester, opgesteld door de fractievoorzitters in de gemeenteraad en deze week openbaar gemaakt. De kandidaat moet „aantoonbare affiniteit” met Amsterdam hebben, is een echte democraat en hoeder van de rechtsstaat. De oud-minister voldoet aan een groot deel van de wensen van de fractievoorzitters.
Toen Van der Laan zich kandideerde, sprak PvdA-fractievoorzitter De Wolf zich vol lof over hem uit. De Wolf noemde Van der Laan „een interessante kandidaat” en „een Amsterdammer in hart en nieren.”
De woorden schoten D66 en CDA in het verkeerde keelgat. In hun ogen lijkt de benoeming al beklonken. CDA-fractievoorzitter zei dat iemand „na het ontvangen van dergelijke loftuitingen al weet dat hij heeft gewonnen.”
Van andere partijen worden onder anderen Rosenmöller (GroenLinks), Van Boxtel (D66) en in mindere mate Winsemius (VVD) als kandidaat genoemd. Zij zullen zich waarschijnlijk niet eens kandidaat stellen, omdat ze bij voorbaat kansloos zijn. Wie wil zich nu als kop van jut laten gebruiken? Niemand toch.
De PvdA haastte zich te verklaren dat „Amsterdam nog openligt.” Maar wie dat aanneemt, gelooft in sprookjes. En zoals iedereen weet zijn sprookjes bedrog.