Hooggerechtshof Indonesië bekrachtigt blasfemiewet
In Indonesië heeft het gezaghebbende constitutioneel hof zijn steun geboden aan een omstreden blasfemiewet. De hardnekkige poging van mensenrechtenorganisaties om de repressieve wet te herzien, is hiermee mislukt.
De uitspraak is een belangrijke overwinning voor de politieke islam. Tegelijkertijd zijn miljoenen lokale religieuze minderheden in Indonesië opnieuw vogelvrij verklaard.Maandag besloot het gezaghebbende constitutioneel hof de 45 jaar oude wet op godslastering te bekrachtigen door het verzoek om herziening af te keuren. Slechts een van de negen rechters had een afwijkende mening over de omstreden wet, die het mogelijk maakt burgers strafrechterlijk te vervolgen op basis van hun geloofsovertuiging.
De internationale rechtsorganisatie Human Rights Watch verklaarde dat de bepaling een zware klap is voor godsdienstvrijheid in Indonesië. Zij verzocht de regering de omstreden wet op te heffen.
Deze wet bepaalt dat Indonesië slechts zes godsdiensten erkent. Critici menen dat de leden van het constitutioneel hof in Jakarta gezwicht zijn voor de druk van de islamitische hardliners.
Die demonstreerden wekenlang in groten getale voor het hof in het centrum van Jakarta, onder toeziend oog van een flinke politiemacht. Eerder deze maand belaagden in het gerechtshof enkele militante demonstranten vier mensen, onder wie een advocaat, die met anderen de herziening bij het hof bepleitten.
Inmiddels zetten mensenrechtenorganisaties grote vraagtekens bij de argumentatie van het rechterspanel om het verzoek tot wetswijziging af te keuren.
Een toenemend aantal tegenstanders vindt dat de wet sterk achterhaald is en het recht van Indonesische burgers op godsdienstvrijheid ernstig belemmert.
Indonesiërs die een ander geloof belijden dan de zes erkende godsdiensten zullen op grote problemen stuiten. Ze kunnen bijvoorbeeld geen identiteitspapieren aanvragen, waardoor ze gratis overheidsdiensten zoals medische zorg mislopen. Ook kunnen ze hun huwelijk niet registreren. Hun kinderen krijgen geen geboortecertificaten, en verliezen hierdoor onder andere het erfrecht op bezit van hun ouders.
Volgens experts zijn er in Indonesië circa 1400 etnische groepen met eigen lokale geloofstradities. Die zijn nu door deze uitspraak vogelvrij verklaard.
De Amerikaanse Commissie voor Internationale Religieuze Vrijheid, een adviserend orgaan van het Witte Huis, meldde dat blasfemiewetten vaak eerder sektarische conflicten veroorzaken dan dat ze die voorkomen.
De wet is volgens critici in strijd met de godsdienstvrijheid die in de grondwet van 1945 is vastgelegd. Het Indonesische openbaar ministerie gebruikte de wet vooral om leden van religieuze sekten en aparte stromingen te vervolgen. Diverse kerkelijke organisaties steunen nu echter het afschaffen van de wet.
Een groot aantal mensenrechtenorganisaties, gesteund door prominente progressieve moslimleiders, eisten echter dit jaar een herziening van de wet.
Hiermee botsten ze met de conservatieve islam in Indonesië, waaronder ook de militante moslimorganisaties. Die lijken vooral bang dat een wetswijziging een vrijbrief is voor islamitische sektes en andere groeperingen om zich op de bijgelovige Indonesische bevolking te storten. De blasfemiewet is in het verleden een handig machtsinstrument gebleken voor de politieke islam om vijanden in eigen kring uit te schakelen.