Kritiek in Amerika op militaire strategie in Irak
„Wij zijn dichter bij het begin van de oorlog in Irak dan bij het einde. De komende strijd om Bagdad wordt waarschijnlijk bijzonder hard en het kan weken of misschien wel maanden duren voor alles achter de rug is”, aldus de Amerikaanse minister van Defensie, Donald Rumsfeld, dinsdag in Washington.
Rumsfeld sprak kritiek op de militaire campagne tegen en zei dat hij nooit had beloofd dat de invasie in enkele dagen afgelopen zou zijn. Feit is echter dat Washington vorige week bij het begin van de invasie van Irak voorspelde dat het regime van Saddam Hussein snel ineen zou storten. Gedemoraliseerde militaire leiders zouden daarop de strijd staken en de Iraakse bevolking zou de Amerikaanse en Britse bevrijders vervolgens enthousiast welkom heten.
Na de eerste week is nog geen van die verwachtingen uitgekomen. Volgens Amerikaanse inlichtingenbronnen heeft Saddam Hussein de aanslag van de eerste dag overleefd en heeft hij de touwtjes stevig in handen. Er hebben zich tot nu toe wel militaire eenheden overgegeven, maar het invasieleger is ook op onverwachte problemen gestuit. Een van die problemen vormen de zogeheten Fedayeen, de gewapende leden van de regerende Ba’ath-partij.
Deze groep vormt kleine guerrilla-eenheden die de kwetsbare aanvoerlijnen van de Amerikanen en Britten aanvallen. Bovendien dwingen zij Iraakse legereenheden die zich willen overgeven soms om door te vechten en zij intimideren de bevolking. De kwetsbare lange communicatie- en aanvoerlijnen zijn het gevolg van een ongebruikelijke tactiek van generaal Tommy Franks, die het invasieleger aanvoert.
„Washington hoopt om zo snel mogelijk Bagdad en de politieke leiding van Irak te neutraliseren. Vandaar het snelle oprukken naar de hoofdstad, waarbij men onderweg steden laat liggen die normaal gesproken eerst van vijandelijke eenheden gezuiverd zouden worden. Reguliere Iraakse eenheden en de Fedayeen kunnen nu vanuit die steden de kwetsbare aanvoerlijnen aanvallen. Daarbij zijn tijdens het weekeinde ook de eerste slachtoffers gevallen”, aldus gepensioneerd generaal David Grange.
Lange aanvoerlijnen zijn volgens Grange een klassieke handicap tijdens oorlogen. Moderne legers rukken snel op en hebben daarom brandstof, munitie, reserveonderdelen en voedsel nodig. „De zuidelijke generaals Mosby en Forrest vertraagden de noordelijke opmars tijdens de Amerikaanse burgeroorlog al door meesterlijke aanvallen op hun aanvoerroutes. En tijdens de Tweede Wereldoorlog deden de Britten hetzelfde met de aanvoerlijnen van Rommels Afrikakorps”, zo benadrukt Grange.
Verder menen sommige deskundigen dat generaal Franks onnodige risico’s neemt door te snel op te rukken zonder voldoende stootkracht en zonder dat de vijandelijke stellingen eerst door een bommenregen zijn uitgeschakeld. „Het is een risico om zo’n aanval te ondernemen zonder voldoende stootkracht. De geallieerden zouden nog minstens een extra infanteriedivisie en tankdivisie moeten inzetten. Daarbij zouden ze de tijd moeten nemen om Iraakse stellingen eerst vanuit de lucht uit te schakelen, zoals dat gebeurde tijdens de eerste Golfoorlog. Franks heeft echter met toestemming van minister Rumsfeld én van president Bush gekozen voor de snelle tactiek met de nodige risico’s”, zo meent oud-generaal Thomas Rhame, die tijdens de eerste Golfoorlog een infanteriedivisie commandeerde.
Een extra handicap vormt ten slotte de Turkse weigering om de Amerikanen toestemming te geven vanuit Turkije in het noorden van Irak een tweede front te openen met de Vierde Gemechaniseerde Infanteriedivisie. De troepen van deze eenheid zijn intussen naar Koeweit overgevlogen, maar het duurt nog twee weken voordat hun materieel per schip via het Suezkanaal en de Rode Zee daar ook arriveert. Dat betekent een extra verzwakking van de Amerikaanse slagkracht. „Deze problemen brengen een Amerikaanse overwinning niet in gevaar, maar het maakt de oorlog wel kostbaarder, zowel in mensenlevens als in geld”, zo meent Rhame. Zouden de Irakezen in uiterste nood bij de strijd om Bagdad chemische of biologische wapens inzetten, dan moeten de Amerikanen en Britten volgens generaal Rhame hun strategie „volledig herzien.”