Beatrix, Balkenende en regeringsleiders condoleren
Koningin Beatrix heeft zaterdag „met ontzetting” kennisgenomen van „het verschrikkelijke ongeluk”, waarbij de Poolse president Lech Kaczynski en vele anderen zijn omgekomen. Ook premier Balkenende en andere regeringsleiders betuigen hun deelneming.
Balkenende spreekt van „een zwarte dag voor Polen". De premier heeft zaterdag namens de Nederlandse regering „ontzet en geschokt" gereageerd.„Dit is een ramp van ongekende omvang. Voor de families, voor het hele Poolse volk. Dat dit gebeurt in een dergelijke omvang gaat je verstand te boven. We leven intens mee", aldus de minister–president. „Ik heb Lech Kaczynski zelf vaak ontmoet. Met hem is een markant staatsman heengegaan, die duidelijk voor de Poolse belangen opkwam. Tegelijkertijd wist Kaczynsky Polen stevig te verankeren in Europa".
Dat de Poolse delegatie onderweg was naar de herdenking van de moord in de Tweede Wereldoorlog op 20.000 Poolse officieren in de bossen van Katyn „maakt het extra wrang" volgens Balkenende.
Minister Van Middelkoop (Defensie) en generaal Van Uhm hebben eveneens geschokt gereageerd op de vliegramp, waarbij ook een groot deel van de Poolse defensietop is omgekomen. „Een enorme schok, ook voor de Poolse krijgsmacht die als jonge NAVO–partner zij aan zij met Nederlandse militairen optreedt in crisisgebieden".
De Russische president Dmitri Medvedev en premier Vladimir Poetin hebben eveneens Polen gecondoleerd. Zij hebben de regering in Warschau toegezegd dat zij de vliegramp bij de stad Smolensk in het westen van Rusland „gedetailleerd” zullen laten onderzoeken. Medvedev heeft Poetin benoemd tot leider van dat onderzoek.
Ook NAVO–chef Anders Fogh Rasmussen heeft de Poolse bevolking zaterdag gecondoleerd. Zijn medeleven, zei hij, gaat ook uit naar de nabestaanden van de president, zijn eveneens omgekomen vrouw en de andere leden van de Poolse delegatie uit het gecrashte vliegtuig. „Dit is een tragedie voor hen en voor Polen. Mijn gedachten zijn vandaag bij hen”, aldus Rasmussen in een verklaring.
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken sprak over een „verschrikkelijke tragedie” voor de Poolse bevolking. De VS en Polen hebben vanouds een bijzondere vriendschapsband. De VS steunden in de jaren tachtig het volksprotest in Polen tegen het communistische bewind en waren indertijd ook actief betrokken bij voedselhulp voor de Poolse bevolking. In het postcommunistische Polen waren de betrekkingen met opeenvolgende Amerikaanse regeringen vaak beter dan met andere Europese landen.
De voormalige Poolse president Lech Walesa sprak van een „onvoorstelbare tragedie”.
De Duitse bondskanselier Angela Merkel reageerde onthutst op de dood Kaczynski. „Ik kan op dit moment alleen zeggen, dat ik ten diepste ontdaan ben over de vliegramp en de dood van de Poolse president”, zei Merkel in de marge van een bezoek aan Potsdam. Ze wilde later op dag vanuit de Bondskanselarij uitgebreider reageren.
De Britse premier Gordon Brown zei „geschokt en bedroefd” te zijn door de dood van de Poolse president en diens vrouw. Volgens hem was Kaczysnki „een van de bepalende spelers in de moderne politieke geschiedenis van Polen”. Hij zal worden herdacht als een hartstochtelijke patriot en democraat, vermoedt Brown.
De Franse president Nicolas Sarkozy zei diep ontroerd en erg bedroefd te zijn. „In deze tragische tijd van beproeving die heel Polen in rouw heeft gedompeld, wil ik graag herinneren aan de buitengewoon vriendschappelijke banden die Frankrijk en Polen en het Franse en Poolse volk verenigen”, zei de president. Hij noemde zijn Poolse ambtgenoot een man die werd gedreven door een vurig patriottisme, onvermoeibaar voor zijn idealen vocht en zijn leven aan zijn land wijdde.
Ook de EU betuift haar medeleven met de Poolse bevolking, liet minister van Buitenlandse Zaken Miguel Angel Moratinos van huidig EU–voorzitter Spanje weten. Hij sprak van „een signaal van solidariteit op dit cruciale moment voor alle Polen en Europeanen”.
De EVP, de partij van Europese christendemocraten waartoe ook Kaczynski behoorde, noemt diens dood „een groot verlies voor Polen”. Voorzitter Joseph Daul van de EVP–fractie in het Europees Parlement condoleert het Poolse volk met „dit tragisch verlies”.