In de aanloop naar de Kamerverkiezingen is het goed wanneer kiezers zich realiseren dat van schone ver­kiezingsbeloften vaak weinig overblijft. Eenvoudig omdat tijdens coalitie­onderhandelingen compromissen gesloten moeten worden, waarbij partijen belangrijke speerpunten moeten prijsgeven.Fracties die niet aan de regering deelnemen, hebben het in dat opzicht gemakkelijker. Zij kunnen blijven vasthouden aan hun idealen, maar de rea­lisering daarvan is voor hen vaak nog moeilijker dan voor coalitiepartners.

Partijen weten ook dat de kloof tussen ideaal en werkelijkheid heel groot kan zijn. Toch is het van belang die hoge streefdoelen te handhaven. De staatsman Thorbecke zei: „Niemand heeft het ideaal in de hand; maar waarheen stuurt hij die geen ideaal in de hand heeft?” Het ideaal is dus richtpunt.

Er is echter een belangrijk verschil tussen idealen en principes. Van idealen kan men zeggen dat die een gewenst doel nastreven. Een stap in de goede richting is dan winst. Men leeft daarnaartoe.

Principes komen voort uit beginselen. Zij zijn de wortels van het bestaan. Daar leeft men uit. Zodra de beginselen worden aangetast, wordt het leven niet iets minder ideaal, maar onmogelijk.

Christenpolitici werken uit het beginsel dat God zeggenschap heeft over heel ons leven en dat Zijn geboden geen gewenst doel zijn, maar een voorgeschreven regel. Daar valt niets aan af te doen. Hun politieke handelen zal gericht moeten zijn op de onderhouding van Gods geboden.

In het nieuwe verkiezingsprogramma neemt de ChristenUnie inderdaad als uitgangspunt dat God de Schepper is van het leven en dat Zijn gebod normerend is. De mens mag zich daarom niet als beschikker van het leven en de schepping opstellen, maar als ont­vanger en hoeder.

In de vertaling van dat principe naar de dagelijkse politieke praktijk kiest de partij er bij medisch-ethische kwesties echter voor om de streef­doelen voor de komende periode minder scherp te stellen.

De CU wil abortus en euthanasie wel uitbannen, maar stelt dat niet expliciet als doel voor de komende vier jaar. In plaats daarvan wil ze beperkende maatregelen invoeren dan wel energie steken in het ontwikkelen van alter­natieven. Zo wil de partij geld stoppen in verdere ontwikkeling van palliatieve zorg, waardoor mensen mogelijk minder snel zullen kiezen voor euthanasie.

Dat er meer aandacht komt voor alternatieven die de praktijk van abortus en euthanasie kunnen tegengaan, is beslist goed. Evenzo kunnen beperkende maatregelen een stap in de goede richting zijn. Maar het gevaar is dat men het uiteindelijke doel uit het oog verliest. De politieke realiteit is ver verwijderd van de geëiste situatie. De claim mag echter niet verloren gaan. Dat risico bestaat als de kloof tussen politiek beginsel en politiek doel ongemerkt groter wordt.