Politieke partijen verschillen in hun antwoord. CDA, VVD en D66 kiezen ervoor om de komende vier jaren 15 tot 20 miljard te bezuinigen en zo het begrotingstekort in 2015 vrijwel weggewerkt te hebben. SP en GroenLinks nemen er meer tijd voor en benutten het geld dat ze daardoor beschikbaar houden voor forse investeringen in onder meer de ondersteuning van lage inkomens, openbaar vervoer en de zorg. De ChristenUnie bezet met 12 miljard een middenpositie. De PvdA presenteert woensdag haar verkiezingsprogramma, maar die partij gaf eerder aan tien tot vijftien jaar te willen nemen om de overheidsfinanciën op orde te krijgen.De mate van bezuinigen bepaalt de speelruimte om te investeren. De grote angst bij linkse partijen is dat door te veel bezuinigen een weer opkrabbelende economie een grote klap krijgt. De SP stelt zelfs dat partijen die het begrotingstekort in 2015 helemaal willen wegwerken het land aan een nieuwe recessie helpen. Daartegenover stellen de ’hoeders van de schatkist’ dat het onverantwoord is om de al hoge schulden de komende jaren nog verder op te laten lopen. Elk jaar dat met een tekort afgesloten wordt, betekent een verdere stijging van de staatsschuld.

De traditionele adviseurs van het kabinet zijn redelijk eensluidend in hun oordeel wat er de komende kabinetsperiode te doen staat: in totaal moet er 29 miljard euro bezuinigd worden om de overheidsfinanciën op orde te krijgen, waarvan er zeker al 18 miljard de komende jaren moet worden ingevoerd.

De gepresenteerde verkiezingsprogramma’s maken duidelijk dat vooral huizenkopers, chronisch zieken, uitkeringsgerechtigden en ambtenaren spannende maanden wachten. Zo willen PvdA, SP, GroenLinks, ChristenUnie en D66 ieder op hun eigen manier de hypotheekrenteaftrek beperken of zelfs afschaffen. CDA, VVD en PVV zijn daar tegen, maar onder druk van de noodzakelijke miljardenbezuinigingen speelt het onderwerp meer dan ooit op. Ingrepen in de sociale zekerheid leveren eveneens veel geld op, zoals een kortere duur van de WW–uitkering. CDA en D66 hebben daar voorstellen voor gedaan. Een hoger eigen risico in de zorg, zoals bij VVD en D66, is een gruwel voor chronisch zieken.

Ambtenaren zien de bui ongetwijfeld ook al hangen. Breed leeft de gedachte in de Tweede Kamer dat er miljarden zijn te vinden door te snijden in de bureaucratie bij de overheid, door het samenvoegen van ministeries, het verminderen van het aantal provincies en, bij een aantal partijen, het opheffen van de waterschappen.

In al het bezuinigingsgeweld lijkt het onderwijs grotendeels de dans te ontspringen. Alle partijen benadrukken het belang ervan en willen er, ondanks moeilijke tijden, de portemonnee voor trekken.