De ouders van de vorige jaar ontvoerde en misbruikte Hannah uit Ede zijn er vrijdagavond in geslaagd voldoende handtekeningen te verzamelen. Hun burgerinitiatief kan hiermee naar de Kamer. Ernstige misdadigers moeten bij weigering mee te werken aan gedragskundig onderzoek standaard tbs krijgen.Ondanks de massale steun is nog lang niet zeker dat het voorstel de eindstreep haalt in Den Haag. Ook eerdere burgerinitiatieven kregen soms veel steun. GroenLinks uit Rotterdam ontving vorig jaar 64.999 adhesiebetuigingen voor een algeheel vuurwerkverbod. Milieudefensie sprokkelde drie jaar geleden 106.975 handtekeningen bijeen tegen fout vlees. Clean Air Nederland kreeg medio 2006 62.679 krabbels voor een rookvrije horeca.

De afloop is echter wrang. Burgerinitiatieven leiden zelden tot resultaat. Sinds de invoering in 2006 heeft de Tweede Kamer zestien initiatieven met voldoende handtekeningen ontvangen. Daarvan zijn er echter dertien in de prullenbak beland, terwijl de resterende drie niet tot een beleidswijziging hebben geleid.

Een burgerinitiatief is aan strikte regels gebonden. De Tweede Kamer mag bijvoorbeeld twee jaar lang geen besluit over het onderwerp hebben genomen. Een arbitraire regel, verklaart senior projectleider Gerda Bosdriesz van het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP).

De Tweede Kamer spreekt zich regelmatig uit over thema’s, zonder altijd een concreet besluit te nemen. Daarom is de Kamercommissie burgerinitiatieven ingesteld die elk voorstel afzonderlijk beoordeelt.

Den Haag verwachtte in 2006 jaarlijks dertig burgerinitiatieven te moeten behandelen. Het werkelijke aantal –drie in vier jaar– steekt hier schril bij af. „Mager” en „weinig stimulerend”, stelt Bosdriesz. „Je kunt de vraag stellen of het instrument op deze manier zinvol is.”

Volgens haar is het tijd voor een grondige evaluatie. „Je moet regelmatig onderzoeken of een initiatief nog werkt zoals het is bedoeld. Landelijk is het instrument niet echt een succes.”

Maar wie weet gaat ‘Ede’ de geschiedenis in als het eerste succesvolle burgerinitiatief. Ondenkbaar is dat niet. Tbs ligt van meer kanten onder vuur.