Pasen wereldwijd op dezelfde datum
Pasen valt in 2010 voor alle christelijke kerken wereldwijd op dezelfde data. Dat is uitzonderlijk, want de herdenking van de opstanding van Christus loopt in kerken doorgaans enkele weken uiteen.
Klik hier voor alle paasdata tot 2025.Sommige christelijke feestdagenhebben een vaste datum. Kerst bijvoorbeeld. Bijna alle christelijke kerken vieren dat op 25 december. De meeste oosters-orthodoxe kerken doen dat op 7 januari, omdat ze niet de gregoriaanse (westerse) maar de juliaanse tijdkalender hanteren. Met Pasen ligt dat anders. De paasdagen vallen in het voorjaar, maar dat kan het ene jaar in maart zijn en het andere jaar in april.
Pasen wordt vastgesteld volgens astronomische berekeningen. Op het Concilie van Nicea in 325 werd besloten dat Pasen valt op de zondag na volle maan, volgend op de equinox. Dat is een dag waarop dag en nacht precies even lang zijn. Deze dag komt twee keer per jaar voor, in het voorjaar en in het najaar.
Dat Pasen in het voorjaar en niet in het najaar wordt gevierd, had voor het concilie Bijbelse grond. Volgens Leviticus 23:5 en Numeri 28:16 wordt Pesach (Pascha) gevierd op de veertiende dag van de nieuwe maand. Dan is het volgens de Joodse kalender volle maan. Pesach werd gehouden in de eerste maand van het nieuwe jaar, de maand Nisan. Het nieuwe jaar begon bij de eerste volle maan van de lente.
Ondanks het conciliebesluit bleef Pasen door het gebruik van verschillende rekenmethodes en tijdkalenders eeuwenlang een feestdag die op verschillende dagen valt. Zo is de equinox voor de gregoriaanse kalender vastgesteld op 21 maart. Voor de juliaanse kalender is dat 3 april. Dat heeft gevolgen voor het houden van de paasdagen.
Wanneer volle maan dat verschil van twee weken haalt (tussen 21 maart en 3 april), wordt Pasen over de gehele wereld op dezelfde datum gevierd. Voor de toekomst is dat in 2011, 2014, 2017 en 2034. Het maximale verschil tussen beide paasdata is vijf weken.
Het Concilie van Nicea besloot ook dat Pasen niet gevierd mag worden op dezelfde dag als het Pesach van de Joden begint. De strekking hiervan is onduidelijk, al wordt het verbod nog steeds gehanteerd. Joden vieren overigens zeven of acht dagen Pesach.
Met name in de twintigste eeuw zijn verschillende pogingen ondernomen om de paasviering van alle christelijke kerken op een datum te krijgen. Dat heeft nog geen resultaat opgeleverd.