Kersten: Beeld Luns verdient bijstelling
Een grappenmaker, ja. Maar Luns was ook een groot politicus. „Hij is ver boven de Nederlandse maat uitgegroeid.”
Vier jaar dacht A. E. Kersten te doen over zijn politieke biografie van oud-minister Luns van Buitenlandse Zaken. Het werden er zeven. „Het onderzoeken van primaire bronnen, zoals archiefstukken, kostte veel tijd, maar het heeft ook veel opgeleverd.”Vervelen deed het Kersten niet. „Het is een boeiende man. Ik heb nooit gedacht: bah, nu moet ik me weer met hem bezig gaan houden.”
Welke nieuwe dingen over Luns heeft u boven water gehaald?
„Dat hij geen leugenaar was, zoals wel gesuggereerd, maar dat hij het kabinet steeds adequaat heeft geïnformeerd.
Plus dat hij als NAVO-secretaris-generaal geen waterdrager van de Amerikanen was, maar dat hij hun ook recht voor zijn raap zei hoe hij over zaken dacht.”
Welk doel heeft u met uw boek?
„Van Luns bestaat een merkwaardig beeld. Dat hij een controversieel politicus was, bijvoorbeeld. Hij is ook ondergewaardeerd.
Met mijn boek hoop ik de beeldvorming te kunnen bijstellen. Zo is het te gemakkelijk om dingen die mis zijn gegaan, bijvoorbeeld rond Nieuw-Guinea, uitsluitend op hem te betrekken. En hoewel hij een grappenmaker was, hoop ik dat zijn serieuze kant nu beter naar voren komt. Hij was een groot politicus die ver boven de Nederlandse maat is uitgegroeid.”
Waarom heeft Luns eigenlijk nooit een autobiografie geschreven?
„Hij zag op tegen de hoeveelheid werk die dat met zich mee zou brengen. ’t Is een enorme klus.
Overigens had ik best willen weten hoe hij mijn boek zou waarderen. Dat er een biografie over hem is, zou hij zeker mooi hebben gevonden. Daar was hij ijdel genoeg voor.”
Zou hij in deze tijd ook nog minister kunnen zijn?
„Ik denk het niet. Hij zette graag zijn eigen lijnen uit. Bovendien vond hij dat het politieke primaat bij het kabinet ligt. Tegenwoordig speelt de Kamer een grotere rol. Ik vermoed dat een debat nu al snel tot een botsing met de Kamer zou leiden, al is dat natuurlijk speculatie.”
Kan de huidige generatie politici iets van Luns leren?
„Dat het belangrijk is om eerlijk zaken te doen. En dat je als politicus van een klein land niet te snel concessies moet doen.”