Het gemeentebestuur nam het voortouw en deed, net zoals recent burgemeester J. Cohen van Amsterdam, een „rondje Gouda.” Cornelis, pakweg anderhalf jaar aan het roer van de stad, blijft bescheiden en wil zich geen initiatiefnemer noemen. „Dat was het gemeentebestuur.”

Na een aantal avonden intensief vergaderen met vertegenwoordigers van allochtone groeperingen, moskeeën, scholen en welzijnsorganisaties lag er gisteravond een verklaring. Daaronder staat niet alleen de naam van het Marokkaans Platform, maar -bijvoorbeeld- ook de Joodse gemeenschap en het Driestar College.

In het stuk worden de ruim 70.000 Gouwenaars opgeroepen om „elkaar te respecteren, ook tijdens een internationaal conflict.” Gouda, dat een gemeenschap van ongeveer 5000 Marokkanen telt, steekt Amsterdam de loef af en is de eerste stad waar een dergelijke verklaring wordt onderschreven door alle organisaties.

„We doen een beroep op de inwoners om zich niet mee te laten slepen door de oorlog. Juist bij gebeurtenissen met een omvang als deze is het van belang met elkaar in gesprek te blijven. Laten alle inwoners aan elkaar respect tonen door emoties als verdriet en onmacht niet om te zetten in agressie. Praten helpt, geweld niet”, aldus burgemeester Cornelis in een toelichting.

Hij verwacht „beslist geen incidenten. De verhoudingen tussen burgers en organisaties in deze stad geven daar ook geen aanleiding toe.”

Toch roept de actie van het gemeentebestuur de vraag op of er problemen werden verwacht. Leidt deze verklaring ook niet tot onrust onder de bevolking?

„Nee, we hebben geen signalen voor acties in wat voor vorm dan ook. Maar waar elders misschien wel angst is, zijn onze burgers geprepareerd op zaken die zich kunnen voordoen. In 1953 verwachtte men ook geen hoog water en moest achteraf het Deltaplan worden ontwikkeld. We moeten inzien dat emoties aanleiding tot incidenten kunnen zijn. Deze tijd vraagt veel van de multiculturele samenleving en daarom is het belangrijk dat we elkaar nu vasthouden. Alle organisaties en instellingen willen dat doen door elkaar over en weer signalen te geven en te informeren. We bieden ook praatmomenten. Ontladen, kanaliseren en beheersen, daar gaat het om.”

Hoe vult u dat concreet in?

„We hebben een kernteam opgericht met vertegenwoordigers van de gemeente en de politie dat zich met deze zaken bezighoudt. Alle organisaties hebben we informatie over Irak verstrekt en we hebben in samenwerking met het openbaar ministerie een gedragslijn uitgezet. Waar zich signalen van onvrede manifesteren, komen we in actie en ook zijn er regels met betrekking tot de openbare orde. Bij een verstoring daarvan staat de vraag centraal of er respect bestaat voor andermans mening. Als daarvan geen sprake is, wordt ingegrepen. Voorop staat natuurlijk dat we proberen dat te voorkomen. Het recht op vergadering en demonstratie blijft bestaan, maar in het laatste geval moet dat wel 48 uur van tevoren worden aangevraagd. Bovendien kunnen er voorwaarden worden gesteld om provocatie te voorkomen.”

Het is de oorlog die de multiculturele samenleving bijeendrijft, is dat niet een beetje raar?

„Een van de afgevaardigden vroeg me deze week of ik besefte dat de president van Amerika ons dwingt om de tafel te gaan zitten. Ik was dat met hem eens, maar heb ook gezegd dat overleg in de toekomst moet blijven. Bovendien is er de afgelopen tijd al gewerkt aan een zekere vertrouwensband, ook in het licht van de gesprekken over de Goudse leefregels. Er waren al veel contacten.”

Nog één keer. Was er echt geen dreiging of waren er signalen dat het op 11 september 2001 niet zo goed ging?

Tijdens de aanslagen op de Twin Towers was ik hier nog geen burgemeester, de procedure voor mijn benoeming lag toen bij de minister van Binnenlandse Zaken. Maar er waren hier toen geen incidenten, het verliep rustig. En ook nu zijn er geen aanwijzingen, we willen juist vooraf heel actief zijn.”