Hongkong en Manilla ruziën over huishoudhulpjes
De Filipijnse president Arroyo is razend op Hongkong. De stad besloot afgelopen maand een nieuwe belasting in te voeren op buitenlandse huishoudelijke hulp. Tegelijkertijd gaat het minimumloon voor zulke hulp met 12 procent omlaag.
Hongkong wil met deze regeling het begrotingstekort van 1 miljard euro terugdringen. Zo’n 150.000 Filipino’s, die nu al behoren tot de laagstbetaalden in Hongkong, worden de dupe van de nieuwe regeling.
Wat een binnenlandse belastingaffaire had moeten zijn, begint nu steeds meer te escaleren tot een diplomatiek incident op internationaal niveau. Arroyo noemde deze week de regeling „onrechtvaardig en oneerlijk”, een zeldzame opmerking over het budget van een buitenlandse natie.
De Filipijnen dreigen met een rechtszaak en hebben inmiddels een coalitie gevormd met Indonesië, Thailand, Vietnam, Myanmar en Sri Lanka -allemaal landen die huishoudelijk personeel de wereld in zenden- om Hongkong onder druk te zetten. De coalitie heeft, volgens de Filipijnen, de steun van de Internationale Organisatie van Migratie (IOM).
President Arroyo zei eerder deze week dat de coalitie op 1 en 2 april in Sri Lanka plannen zullen formuleren om Hongkong over te halen de loonsverlaging de prullenbak in te gooien. De verlaging van het minimumloon met 400 Hongkong dollars (47 euro) naar 3270 Hongkong dollars (384 euro) gaat op 1 april van kracht. Het bedrag compenseert tot op de dollar de nieuwe belasting van 400 Hongkong dollars die werkgevers moeten betalen vanaf 1 oktober dit jaar.
President Arroyo waarschuwt dat als Hongkong de regeling instelt, zij de zaak zal deponeren bij de International Labour Organisation (ILO). ILO-sancties, zo waarschuwt zij, zouden aan de sputterende economie van Hongkong nog meer schade kunnen toebrengen. Arroyo was zo woedend dat zij zelfs een tijdelijk verbod afriep op migratie naar Hongkong.
De huishoudelijke sector in Hongkong verleent werk aan 240.000 buitenlanders, onder wie 70.000 Indonesiërs en 150.000 Filipino’s. Dat lijkt een klein aantal om een internationale rel over te beginnen van dit kaliber. Maar voor de Filipijnen is dit een zaak van leven en dood.
De Filipino is een van de belangrijkste exportproducten van de natie. Zo’n 8 miljoen Filipijnse ingenieurs, musici, verpleegsters en huishoudsters werken in Europa, Noord-Amerika, het Midden-Oosten en Azië. Jaarlijks sturen zij 6,5 miljard euro terug naar huis, 8 procent van het Filipijnse bruto nationaal product.
Volgens schattingen verschaffen de geldzendingen behuizing, kleding en voedsel aan een kwart van de Filipijnse bevolking. Zonder de gulle zendingen van hun familieleden in het buitenland zouden veel inwoners van de Filipijnen verkommeren.
Arroyo’s agressieve reactie op de drastische loonsverlaging voor de laagstbetaalde buitenlandse werknemers in Hongkong komt daarom niet als een verrassing.
Hongkong zegt dat er goede redenen zijn voor de nieuwe regeling. De stad heeft het moeilijk. Het bevecht drie crises tegelijkertijd: deflatie, hoge werkloosheid en toenemende budgettaire problemen. Drastische maatregelen zijn vereist, zegt de stad, om deze problemen op te lossen. Zo worden voor het eerst sinds 1992 de belastingen verhoogd.
Hongkong zegt dat het alleen maar eerlijk is dat buitenlandse werknemers deze lasten samen met de lokale bevolking dragen. Van eerlijkheid lijkt echter nauwelijks sprake te zijn. De veel beter betaalde ambtenaren van Hongkong bijvoorbeeld zagen hun loon verlaagd met slechts de helft, 6 procent. Bovendien wordt deze loonsverlaging over een periode van twee jaar ingevoerd. Het minimumloon voor buitenlandse werknemers daalt in één keer 12 procent.
Buitenlandse huishoudkrachten in Hongkong zijn massaal de straat opgegaan om te protesteren. In de grootste demonstratie tot nog toe liepen 12.000 demonstranten in rode overhemden door Hongkong.
In interviews met de pers noemde een van de organisatoren van de demonstratie, Connie Bragas Regalado, hoofd van Asian Migrant Coordinating Body (AMCB), de nieuwe regeling wreed. „Elke vorm van belasting of iedere loonsverlaging van diegenen die al worstelen om rond te komen, is het hoogtepunt van wreedheid.”
President Arroyo zegt dat ze de nieuwe regeling zwaar gaat bevechten: „We zullen de zaak niet enkel naar de ILO brengen maar ook naar de gerechtshoven van Hongkong zelf.” Samen met de Filipijnse overheid gaan vele duizenden Filipino’s -werkzaam in de huishouding in Hongkong- een rechtszaak indienen.
„Als we de zaak winnen, dat zou heel goed zijn,” zegt Ignacio Bunye, woordvoerder van Arroyo. „Maar het belangrijkste is dat dit een manier is om officieel te protesteren tegen onrechtmatige behandeling van Filipijnse werknemers in het buitenland.”
In plaats van een probleem op te lossen heeft Hongkong een nieuw probleem geschapen. Nog meer reden voor reeds schuwe buitenlandse investeerders om weg te blijven.