Cactussen als cocktailprikkers in Arizona
De nijverste vogels in de woestijn zijn de kolibries. De hele dag zijn ze in de weer om bloemen aan te doen en nectar te verzamelen.
In een afgeschermd deel van het Arizona-Sonora Desert Museum zijn de vogeltjes te zien. Ze bewegen razendsnel met hun vleugels en kunnen op die manier stil hangen voor een bloem. Het schijnt dat kolibries zelfs achteruit kunnen vliegen.Het openluchtmuseum bij Tucson toont zo ongeveer alles wat er groeit, kruipt en vliegt in een woestijn. Van het gilamonster tot de poema, van roofvogels tot slangen, spinnen, muizen en een onwaarschijnlijke diversiteit aan planten. Het is eigenlijk een botanische tuin, opgenomen in het landschap.
Als parken longen voor de steden zijn, gaat dat in Tucson letterlijk op. De uitgestrekte stad in het zuiden van de Amerikaanse staat Arizona is omgeven door het Saguaro National Park. Het westelijke deel grenst weer aan het Tucson Mountain Park.
Denk bij park aan een gebied als het Nationale Park De Hoge Veluwe, maar dan veel en veel groter. Het is tenslotte Amerika. Wielrenners maken dankbaar gebruik van de steile wegen in het Tucson Mountain Park. Links en rechts van de weg staat het landschap vol met cactussen.
De staats- en nationale parken in Arizona trekken jaarlijks miljoenen bezoekers, maar zitten in zwaar weer. Bezuinigingen treffen de parken en vele moeten noodgedwongen de hekken sluiten. In totaal gaan 21 van de 30 staatsparken in Arizona op slot.
Amerikanen noemen het gebied rond Tucson en de noordelijker gelegen stad Phoenix woestijn, de Sonoranwoestijn. Qua temperatuur is die aanduiding correct: in de zomer loopt het kwik in de thermometer hier op tot boven de 50 graden Celsius. Maar verwacht geen eindeloze zandvlaktes. Meer bergen en heuvels met begroeiing. Saguarocactussen staan als cocktailprikkers in het landschap. De stekelige reuzen maken zich op om over enkele weken tot volle bloei te komen.
De saguaro is het symbool van de staat Arizona. Het is een plant met karakter. De reuzencactus kan wel meer dan 20 meter hoog worden, maar groeit erg langzaam. Pas na zeventig of tachtig jaar krijgt de cactus zijn allereerste vertakkingen. Het stuifmeel van een saguaro wordt overgedragen door vogels, insecten en vleermuizen.
Eens in de tien jaar worden alle cactussen in het gebied geteld en opgemeten. Een gigantische klus die honderden vrijwilligers naar het park trekt. De telling is nu aan de gang en loopt tot eind april. Bij de vorige telling, in 1990, kwam men tot 1,6 miljoen cactussen in het Saguaro National Park. Daar zijn er nu ongetwijfeld een flink aantal bijgekomen.
Vroeger was dit het gebied van de indianen. Stammen als Hohokam en Tohono O’odham bevolkten het zuiden van Arizona. Ze leefden van dat wat het land hun opleverde. Zoals de prickly pear, de zoete vrucht van de cactus.
In 1933 werd dit deel van de Sonoranwoestijn bestempeld als nationaal park. Met de bedoeling de saguarocactus te beschermen. Het park trekt nu dagelijks vele bezoekers uit binnen- en buitenland. Die kunnen er wandelen, fietsen of zomaar kijken naar een cactus. „We zijn er niet alleen om mensen te laten genieten van het landschap en de flora en fauna”, zegt Darla Sidles van het informatiecentrum in het Saguaro National Park. „Scholieren krijgen hier les, onderzoekers doen hun werk en anderen komen spiritueel aan hun trekken.”
Geld is een probleem voor Sidles. De budgetten van de overheid nemen af. „We moeten roeien met de riemen die we hebben.”
Maar over iets anders maakt ze zich nog veel meer zorgen. „De stad Tucson groeit en groeit en hoe zorgen we ervoor dat het park onaangetast blijft? Hoe houden we ons park aantrekkelijk in een veranderende wereld?”
Het zuidwesten is de snelstgroeiende regio van de Verenigde Staten. Ongeveer 24 miljoen mensen leven er in het zogenaamde Lower Colorado River Basin. Het overgrote deel van de bevolking is voor water afhankelijk van de Coloradorivier.
In 2020 zullen in dit gebied 38 miljoen mensen wonen. De vraag naar water neemt toe. „Grondwater moet een grotere rol spelen”, aldus Sidles. „Maar dat onttrekken we dan weer aan de woestijn, met alle mogelijke gevolgen van dien.”
Moet de kolibrie in de Sonoranwoestijn straks nog harder en verder vliegen om aan zijn dagelijkse portie nectar te komen?
Yellowstone
Nationaal park kreeg in Amerika de betekenis van een vrij groot, door de nationale staat beschermd en afgebakend gebied. In de eerste halve eeuw na de stichting van het Yellowstone National Park in de VS in 1872 vormde Yellowstone een soort model voor andere parken.
Kenmerkend voor dit type park is dat mensen die tot dan toe in het gebied woonden, het moesten verlaten. Bijvoorbeeld de Indianen. Daarnaast waren het bevorderen van recreatie, het beschermen van flora en fauna en het uitdrukken van nationale identiteit belangrijke motieven geweest om over te gaan tot stichting van nationale parken. Deze motieven gelden nog steeds.
Soms speelden natuureducatie en wetenschappelijk onderzoek een rol. Inmiddels kent de Verenigde Staten 57 nationale parken, die worden beheerd door de National Park Service.
Parken
De Verenigde Staten vormen een overweldigend geheel van hypermoderne miljoenensteden, grappige dorpjes, diepe valleien, besneeuwde bergen, lange stranden en eindeloze natuurparken.
Amerika telt vijftig staten, beslaat een groot deel van het continent Noord-Amerika en grenst aan Canada, Mexico, de Noordelijke IJszee, de Atlantische en de Grote Oceaan, de Golf van Mexico en het Caraïbische gebied.
De staat Alaska, in het noordwesten van het continent, wordt gescheiden van de rest van de VS door Canada. En Hawaï ligt in het midden van de Grote Oceaan.
Het land heeft een oppervlakte van ruim 9,3 miljoen vierkante kilometer en ruim 300 miljoen inwoners. Iedere staat heeft eigen parken, de State Parks. Daarnaast zijn er ook de National Parks, die door de Verenigde Staten als land worden beheerd.
De gedachte van een nationaal park is eigenlijk in de VS geboren. In 1865 maakte Frederick Law Olmsted een plan om van Yosemite een nationaal park te maken. Olmsted zelf was parkontwerper en liet zich bij het nationaal park inspireren door de openbare stadsparken die toen volgens de Engelse landschapsstijl werden ingericht. Deze parken zijn op hun beurt weer geïnspireerd door de natuur. Een verschil tussen nationale parken en de stadsparken is dat in een nationaal park het menselijk ingrijpen zeer beperkt blijft. De nationale parken moesten, geheel volgens de Amerikaanse democratische traditie, voor iedereen toegankelijk zijn.
Olmsteds plannen waren een reactie op de maatschappelijke kritiek op economische en geografische ontwikkelingen waardoor het landschap ingrijpend veranderde.
