De Beith Ya’akovsynagoge aan de Route de la Chêne in Genève werd zaterdag voor het eerst gebruikt door de Communauté Israélite Libérale de Genève (GIL), de liberaal Joodse gemeente, eigenaar van het gebouw. Maandagavond werd het gebouw officieel geopend met een alpenhoornconcert.De openingshandeling werd bijgewoond door leden van de Joodse gemeente en afgevaardigden van andere godsdienstige groepen. „Het toont onze verankering in de Zwitserse cultuur”, zegt Jean-Marc Brunschwig, voorzitter van de Joodse gemeenschap in Genève. Ook de overheid liet zich zien.

Sjofar

„Het is de eerste synagoge die in Zwitserland wordt geopend sinds 1972”, zegt Brunschwig. Genève heeft een Joodse gemeenschap van zo’n 4500 zielen, ongeveer 1 procent van de Geneefse bevolking. Er zijn vijf synagoges in de stad. Het aantal leden van de liberaal Joodse gemeente in de stad stond met de oprichting van de gemeente op veertig. „Dat aantal groeide tot 500 in 1994 en tot meer dan 1500 op dit moment.” De oude synagoge van de gemeente aan de Quai du Seujet werd te klein.

Het gebedshuis telt drie verdiepingen en kostte 12 miljoen Zwitserse frank, ongeveer 8,2 miljoen euro. Het biedt plaats aan 500 mensen. Met twee schuifwanden kan dat aantal voor feesten als Jom Kipoer of Rosj Hasjana worden uitgebreid tot 800. Het gebouw van bijna 2100 vierkante meter heeft ook conferentiezalen, een tentoonstellingsruimte en een zaal om ritueel te baden.

De Joodse gemeente heeft hoog ingezet op hedendaagse milieueisen. Het gebouw scoort goed in de Zwitserse energiestandaard Minergie.

Het ontwerp komt uit de koker van architectenbureau Groupement d’Architectes SA te Genève. De architecten Daniel Schwarz en Massimo Bianco hebben zich laten inspireren door de vorm van een sjofar, een Joodse bazuin of ramshoorn waarop wordt geblazen tijdens bepaalde samenkomsten. De betonnen muren beginnen in de gemeenschappelijke ruimte en lopen als een spiraalvormige veer om de synagoge heen.

Shoah

Op een deel van de buitenmuur van de synagoge zijn drie bronzen fresco’s geplaatst. Ze zijn een herinnering aan de Joden die in de Tweede Wereldoorlog op transport zijn gezet naar concentratiekampen, aldus rabbijn Garaï. „Het is de eerste Muur van de Shoah die sinds die tijd is opgericht in Zwitserland.” De triptiek, ontworpen door de Geneefse kunstenares Isabelle Perez, toont Joden in werkkampen, vernietigingskampen en in het laatste moment dat de Duitse bezetter zijn macht op Joden botviert: de gang naar de dood.

De wens om een nieuwe synagoge te bouwen ontstond in 1993. Vier jaar later werden de ideeën omgezet in concrete plannen omdat baron Edmond de Rothschild het leeuwendeel van de kosten op zich wilde nemen. De gemeente gebruikte de synagoge aan de Quai du Seujet sinds 1984.