Zendingspredikant in diepe gebrokenheid
„Het is niet eenvoudig om in Kenia predikant te zijn. Gemeenten hebben daar meerdere preekplekken. Er is sprake van kerkgroei, maar ook van gebrokenheid en scheuring.”
Dat zei ds. J. Snaterse, die woensdag op de voorjaarsvergadering van het hervormd-gereformeerde emeriticontact in Hoevelaken sprak over de zes jaar waarin hij met zijn vrouw als zendingspredikant voor de Gereformeerde Zendingsbond (GZB) werkzaam was in Kenia.Ds. Snaterse werkte als docent Bijbelse vakken aan het Reformed Institute for Theological Training (RITT), de theologische opleiding van de Hervormde Kerk van Oost-Afrika. Zijn vrouw is dienstbaar geweest aan de uitbreiding van de bibliotheek van de Bijbelschool. Telde deze bibliotheek zes jaar geleden ongeveer 1000 boeken, bij het vertrek van het echtpaar uit Kenia was dat opgelopen tot 11.000 stuks. Eind vorig jaar keerde het echtpaar Snaterse terug naar Nederland.
Groei
Elk jaar levert de opleiding van het RITT zo’n tien nieuwe kandidaten voor het predikambt af. De kerk is bezig met een inhaalslag. Waren er tien jaar geleden 10 gemeenten, nu zijn het er 45. Dit aantal blijft groeien. Er zijn momenteel ruim 400 lokale gemeenten. Waren er tien jaar geleden 12 predikanten voor de hele kerk, nu zijn het er 86. Volgens ds. Snaterse is er veel toerusting en onderwijs nodig. „Ongeveer 75 procent van de inwoners is christen. Het Evangelie leeft op straat”, zegt hij. „Maar het christendom is mijlenbreed, maar slechts enkele centimeters diep.”
Het echtpaar vertelde wat het betekent om predikant te zijn in de Keniaanse context. „Er is veel lijden als gevolg van ziektes en droogte. Er is veel armoede en overmatig alcoholgebruik. Dat betekent dat er veel aan preventie moet worden gedaan en dat er alternatieven moeten worden gezocht om in het levensonderhoud te voorzien”, zei de predikant. Volgens de voormalige zendingspredikant is de helft van de gemeenteleden niet ouder dan 25 jaar. Meestal komen de vrouwen naar de kerk, in mindere mate de mannen. Die komen als er iets besloten moet worden.
Ds. Snaterse verhaalde van de stammenstrijd twee jaar geleden rond de verkiezingen, waarbij kerken in brand werden gestoken. „Die strijd heeft ook geleid tot kerkscheuring, dwars door families heen”, zei hij. „Je bent in Kenia dus ook predikant in de diepe gebrokenheid.”
Discipelschap is een van de kernpunten in het onderwijs. Studeren aan het RITT wordt door de GZB mogelijk gemaakt door het verstrekken van studiebeurzen. Daarnaast moeten studenten een eigen bijdrage leveren, waaraan de hele familie en de gemeente bijdragen. „Over het heilig avondmaal leven dezelfde vragen als bij ons”, aldus ds. Snaterse. „Ten aanzien van de praktijk van de doop waait er een charismatische wind over Kenia. Wij proberen deze te keren in de richting van meer verbondsmatig denken.”
Herder en schapen
In zijn inleiding voor de vergadering van emeriti spraak voorzitter prof. dr. W. Verboom over Markus 14:27 en 28: „Ik zal de Herder slaan en de schapen zullen verstrooid worden.”
„Hier is geen sprake van een idylle van de Elspeetse herder met zijn schapen”, zei hij. „Het herderschap in de Bijbel heeft Messiaanse trekken.”
„Schapen kunnen niet zelfstandig leven zonder herder. Overal loert voor hen de dood. Als de schapen de herder kwijtraken, raken ze zichzelf kwijt. Vielen we in de kerk ook niet uit elkaar omdat we de Herder kwijtraakten?”
Dat Markus schrijft dat de Herder geslagen moest worden, is wat Zacharia profeteerde. „Er is sprake van een rechtsgeding. De toorn van God daalt niet neer op de schapen, maar de Herder springt voor ze in de bres. Hij stelt Zijn leven voor de schapen. Wordt dat nog wel verstaan in onze Protestantse Kerk?”
Een prediking zonder verzoening lijkt mild, maar is hard en wreed, aldus prof. Verboom.
„De Herder is geslagen tot de dood van het kruis. Maar de Herder van het kruis is de Herder van Pasen. Dat de Herder vooropgaat, is de kern van het herderschap. De Herder trekt de schapen achter Zich aan.”