Hoge rente bij een beperkt risico
De aandelenmarkten hebben de opgaande trend verlaten. Staatsobligaties zijn veelal geen alternatief vanwege lage renteniveaus of hoge risico’s. Maar dit geldt niet voor overheidsleningen uit de opkomende economieën.
Die laatste zijn een aantrekkelijke beleggingsmogelijkheid voor wie wil profiteren van de kracht van deze landen zonder zich te willen blootstellen aan de grilligheid van de aandelenbeurzen.Op de aandelenmarkten is de vaart eruit. Na een fors koersherstel sinds maart 2009, afgerond met een sterke eindejaarsrally, vielen de beurzen ten prooi aan twijfels over het groeiherstel en zorgen over de opgelopen overheidsschulden.
De economische groeicijfers waren de laatste maanden niet zwak, maar nog altijd heeft het herstel een smalle basis. De export doet het goed, maar de consument is door de oplopende werkloosheid en aangetaste vermogensposities terughoudend in zijn bestedingen. Bedrijven staan allerminst te popelen om nieuwe investeringen te doen. Lichtpuntje is wel dat de bedrijfsvoorraden weer worden aangevuld.
De verslechterde overheidsfinanciën zijn zowel een gevolg van de recessie als een oorzaak van een zwak herstel. Omvangrijke steunmaatregelen behoedden de wereldeconomie voor erger, maar zullen de komende jaren een blok aan het been zijn. Lastenverzwaringen en bezuinigingen werpen hun schaduw vooruit.
Ook voor obligatiebeleggers is de toegenomen kapitaalbehoefte van overheden een bedreiging. Op dit moment houden de centrale banken de kapitaalmarktrente in Europa en de VS kunstmatig laag, maar dit kan niet eindeloos doorgaan. Als de bijzondere maatregelen die tijdens de crisis zijn genomen worden afgebouwd, zal de rente oplopen, wat negatief is voor het rendement op obligaties. Waar de rente al hoog is, zoals in Zuid-Europa, is rentestijging minder waarschijnlijk, maar zijn de risico’s groot. De doorgaans zo veilige staatsobligaties zijn dus veelal geen alternatief voor aandelenbeleggingen.
Maar dit geldt niet voor alle overheidsleningen. Obligaties die zijn uitgegeven door overheden in opkomende economieën in Azië en Latijns-Amerika bieden hoge rentetarieven, terwijl de risico’s beperkt zijn. De renteniveaus verschillen sterk per land, maar grosso modo liggen de tarieven zo’n 3 procent hoger dan de rente op vergelijkbare obligaties uitgegeven door westerse overheden.
De renteverschillen waren tijdens de financiële crisis sterk opgelopen door een vlucht naar kwaliteit in de vorm van Amerikaanse en Duitse staatsleningen. Sinds de onrust weer is afgenomen, zijn de rente-niveaus voor schuldpapier uit de opkomende landen gedaald, wat fraaie rendementen opleverde. Om een aantal redenen mag worden aangenomen dat er nog meer in het vat zit.
Ten eerste verbetert de kredietwaardigheid van veel overheden in opkomende economieën. Sinds de Aziëcrisis, eind jaren negentig, voert men er een gezond fiscaal en monetair beleid. Anders dan in Europa en de VS heeft de recessie geen grote gaten in de overheidsbegrotingen geschoten.
Een tweede reden zijn de sterke groeiverwachtingen voor de lange termijn. Positieve demografische ontwikkelingen, economische hervormingen, verbetering van het bestuur en toenemende industrialisatie zorgen voor kapitaaloverschotten. Dit betekent dat er steeds minder leningen zullen worden uitgegeven in de opkomende economieën. En waar het aanbod afneemt, stijgt de prijs.
Een bijkomend voordeel voor beleggers is dat schuldpapier van opkomende markten een lage correlatie heeft met zowel leningen uit ontwikkelde markten als aandelen uit opkomende markten. Hierdoor leidt opname van deze obligaties tot risicospreiding binnen de beleggingsportefeuille.
Tijdens de aandelenrally van 2009 rendeerden aandelen in de opkomende markten beter dan in Europa en de VS. Maar ook al zijn de groeivooruitzichten voor de opkomende landen nog steeds gunstiger en hebben zij hun zaken beter op orde, de aandelen uit deze landen zijn nu wel duur geprijsd. Dit maakt deze aandelen kwetsbaar. Voor wie wil profiteren van de kracht van deze landen zonder blootstelling aan de grilligheid van de aandelenmarkten, bieden overheidsobligaties uit de opkomende landen aantrekkelijke beleggingsmogelijkheden.
De auteur is werkzaam als hoofd strategie & research bij Theodoor Gilissen Bankiers. Zijn bijdrage is geen aanbeveling of advies om effecten te kopen of te verkopen.