Regen hindert hulpverlening Uganda
Ruim 20.000 dorpelingen in het grensgebied van Uganda en Kenia zijn deze week dakloos geworden door aardverschuivingen en overstromingen. Maandenlange extreme regenval doet rivieren overstromen en brengt links en rechts delen van doorweekte berghellingen in beweging.
Afgelopen dinsdag werd bekend dat bij een aardverschuiving maandagavond maar liefst drie dorpen letterlijk van de kaart waren geveegd. Die ramp, waarbij in één klap naar schatting 350 Ugandese dorpelingen het leven verloren, lijkt slechts het begin te zijn van nog meer ellende. Volgens experts houden de zware regens nog minstens een maand aan.Wegen worden onbruikbaar enbruggen spoelen weg. Net als bij de overstromingen van 2007 dreigen grote gebieden van de buitenwereld te worden afgesloten.
De regens maken de zoektocht naar lichamen van overleden slachtoffers van de aardverschuiving van afgelopen maandag uiterst moeilijk. De drie bedolven dorpen liggen op twee uur lopen vanaf een berijdbare weg. De graafwerkzaamheden vinden daardoor noodgedwongen plaats met schoppen en andere eenvoudige landbouwgereedschappen. De reddingwerkers worden bijgestaan door honderden Ugandese militairen, maar telkens wanneer het weer begint te regenen, verlaten zij het gebied. Ze zijn bang dat de regens een nieuwe aardverschuiving veroorzaken.
Voorzitter Michael Nataka van het Ugandese Rode Kruis vindt het zinloos om door te gaan met zoeken naar lichamen, zei hij tegen de BBC. „We kunnen zo wel maanden door blijven zoeken en dan hebben we nog niet iedereen gevonden. Sommige lichamen liggen onder een modderlaag van 10 tot 15 meter. Het zou het beste zijn als we het hele gebied tot een massagraf verklaren.”
Aardverschuivingen komen in dit gebied veel voor. Elk jaar vindt wel ergens een aardverschuiving plaats langs de hellingen van de heuvels en bergen rond de beroemde Mount Elgon. Zeker tijdens jaren waarin er veel regen valt, is het raak.
Ook dit jaar zijn links en rechts bruine plekken te zien op de diepgroene hellingen. De plekken variëren in breedte en lengte, maar zijn niet groot. Het lijkt alsof een gigantisch groot wild dier met zijn klauwen de aarde op de berghellingen heeft omgewoeld.
De aardverschuiving die de drie dorpen vernietigde, was slechts 200 meter breed. De dorpelingen hadden pech dat hun huizen precies in de baan van de modderstroom lagen. Op enkele kilometers afstand van de rampplek zijn bij een andere aardverschuiving zes kerkgangers om het leven gekomen toen hun kerk getroffen werd.
Dit gebied is uiterst afgelegen, maar ook zeer dichtbevolkt. Per vierkante kilometer leven hier vier keer zo veel mensen als gemiddeld in Uganda. Waarom wonen juist hier zo veel mensen?
De reden daarvoor is dat de grond zo vruchtbaar is. Wie hier een stukje land heeft, is verzekerd van voldoende water en een vruchtbare bodem, en dus van een overvloedige oogst. Toen in hetzelfde gebied enkele jaren geleden een soortgelijke ramp plaatsvond, adviseerde de Ugandese regering de mensen om elders te gaan wonen. Maar de mensen bleven. Sterker nog: er worden op steeds meer plaatsen groenten verbouwd en bananenplantages aangelegd, ook op hele steile hellingen.
De enkele ooggetuigen die de ramp hebben overleefd, spreken allen over een harde klap, alsof de aarde werd losgescheurd, gevolgd door een angstaanjagend en in kracht toenemend donderend geluid. Daarna overspoelden modder en grote stenen binnen enkele seconden de dorpen.
Hulporganisaties hebben inmiddels vrachtwagens vol noodvoedsel naar het groter wordende rampgebied gestuurd. Er zijn ook medicijnen gestuurd voor de behandeling van wonden, ooginfecties en diarree, voldoende om 10.000 mensen een maand lang te verzorgen.